Слова женского рода в косвенных падежах имеют всего 2 окончания: -ej в род. дат. и пр. падежах и -ą в вин. и тв. падежах.
Образец склонения множественного числа
Лично-мужская форма. Forma męskoosobowa | Нелично-мужская форма.Forma niemęskoosobowa | |||||
M = W | wysocy | moi | jacy | wysokie | moje | jakie |
D | wysokich | moich | jakich | wysokich | moich | jakich |
C | wysokim | moim | jakim | wysokim | moim | jakim |
B | wysokich | moich | jakich | wysokie | moje | jakie |
N | wysokimi | moimi | jakimi | wysokimi | moimi | jakimi |
Msc (o) | wysokich | moich | jakich | wysokich | moich | jakich |
Во мн. ч. прилагательные, местоименные прилагательные и порядковые числительные имеют две формы: лично-мужскую, если прилагательное (и т. п.) согласуется с существительным (местоимением), обозначающим мужчину, и нелично-мужскую — во всех остальных случаях. Эти формы различаются между собой только в им. п. и вин. п. мн. ч. В им. п. прилагательные (и т. п.) имеют в лично-мужской форме окончание -i (-y после отвердевших) с предшествующим чередованием согласных: g/dz, k/c, r/rz, d/dź, ch/ś, sz/ś, s/ś, ż/ź, ł/l, t/ć, st/ść, sł/śl, zł/źl. Прилагательные в неличномужской форме имеют окончание -е в им. п. мн. ч. В вин. п. мн. ч. лично-мужская форма совпадает с род. п., а нелично-мужская — с им. п.
Им. п. ед. ч. — młody żołnierz, młoda kobieta, młode drzewo; wysoki pan, wysoki gmach; jaki student, jaki pies; nasz kolega, nasz dom.
Им. п. мн. ч. — młodzi żołnierze, młode kobiety, młode drzewa; wysocy panowie, wysokie gmachy; jacy studenci, jakie psy; nasi koledzy, nasze domy.
Вин. п. мн. ч. — młodych żołnierzy, młode kobiety, młode drzewa; wysokich panów, wysokie gmachy; jakich studentów, jakie psy; naszych kolegów, nasze domy.
Упражнения
1) Вставьте в предложения слово miasto в нужном падеже:
Rostow to jest duże (co?)
Wracam do domu z innego (czego?)
Chcę pomagać mojemu (czemu?)
Czy lubisz twoje (co?)
Moja siostra mieszka za (czym?)
Często myślę o moim (czym?) Czy lubicie spacerować po (czym?)
2) Поставьте в нужном падеже слова в скобках (сущ. ср. рода):
1.W (miasto)jest dużo (auto). 2.Z rana nie lubię pić (mleko). 3.Moi rodzice jadą nad (morze) pociągiem. A ja jadę (auto). 4.Kto zna (nazwisko) nowego kolegi? Nikt nie zna jego (nazwisko). 5.Mój mąż pracuje w (biuro). Co wieczór wychodzi z (biuro) i idzie do domu. 6.Często jeżdżę (czym? – metro). Dlaczego w waszym mieście nie ma (metro)? 7.Mój ojciec lubi czytać (pismo-мн. ч.) sportowe, a matka nie lubi tych (pismo-мн. ч.). 8.Książki leżą na (birko), każda na swoim (miejsce). 9.On patrzy na świat przez różowe (szkło-мн. чW (opowiadanie) jest bardzo dużo nowych (słowo-мн. чMój dom stoi w (pole). 12.W (niebo) są gwiazdy. 13.Na (biurko) leżą zeszyty. 14.Tu jest chleb z (masło). 15. Na oknie siedzi kot z (kocię). 16.Kto wczoraj był w (kino)? 17.Andrzej siada w (auto). 18.Mój dziadunio bardzo lubi (zwierzę – мн.чMałe (cielię – мн.ч.) są takie miłe!
3) Поставьте словосочетания, данные в скобках, в нужной форме, определив склонение существительных ж. рода:
1.Tu jest dużo (młode dziewczyny). 2.Idziemy do kina z (moja siostra). 3.Bardzo lubię (ciekawe powieści). 4.W czytelni zawsze są (świeże gazety). 5.Dziś wyjeżdżamy do (mała wieś) . 6.Do audytorium wchodzi Anna ze (swoja koleżanka Zofia). 7.Ile (piękne ulice) jest w tym mieście! 8. Na śniadanie pijemy (czarna kawa). 9.Po śniadaniu idę z (mała siostra) do (nowa szkoła).
4) Поставьте словосочетания во мн.ч., обратите внимание на личномужские формы:
trudny lektorat, stary kot, stary wuj, latwy tekst, młody sad, młody student, dobry lekarz, dobry ptak, nasz ojciec, nasz ołówek, znany pianista, znany utwór jaki wysoki chłop, jaki długi pociąg.
5) Поставьте в нужном падеже слова в скобках (сущ. м. рода), переведите пословицы:
1. Nie dla (pies) kiełbasa. 2.Ryby i dzieci (głos) nie mają. 3.Co na (serce), to i na (język). 4.Lepszy wróbel w ręku, niż cietrzew na (sęk). 5.Słowo (wróbel) wyleci, a powraca (wół). 6.Raz na (wóz), raz pod (wóz). 7.Na jednym (wozek) jedziemy. 8.Na (złodziej) czapka gore. 9.Chcialy żaby (król) – dostaly (bocian).10.Poznać (pan) po cholewach. 11.Gdzież się te (czas) podiały, kiedy kiełbasy po (świat) latały. 12.O (wilk) mowa, a wilk tuż. 13.Wiedzą (sąsiad), jak kto siedzi. 14.Morze przepłynął, na (brzeg) utonął. 15.Darowanemu (koń) nie patrzą w zęby. 16.Szewc bez (but-мн.ч.) chodzi.
6) Замените единственное число на множественное:
A. 1.Nie lubię trudnego tlumaczenia. 2.Rozmawiam z tworcą tej książki. 3.Tam jest długi korytarz. 4.Dziś była długa burza. 5.Ta postać w powieści podoba mi (мне) się bardzo. 6.W tym domie mieszka duży pies.
B. 1. Bardzo lubię koleżankę i kolegę mojej córki. 2. Widzę za oknem wysokie drzewo. 3. Do pokoju wchodzi wysoki chłopiec. 4. To biuro znajduje się w nowym gmachu. 5. Rozmawiam z koleżanką o wielkim pisarzu. 6. Mój wuj jest jeszcze młody. 7. Czy pan profesor idzie do mojego kolegi?
7) Переведите на русский язык:
Сегодня у нас занятие по польскому языку. Входит преподаватель и здоровается. Мы тоже здороваемся, и занятие начинается. Наш товарищ читает довольно длинный рассказ. Надо переводить этот текст на русский язык. Это лёгкая работа, так как у нас есть словари. Каждое новое слово надо писать в тетради. Потом каждый студент читает одно предложение по-польски и по-русски. Преподаватель доволен нашей работой.
Słownik.
ale | но | |
ażeby, żeby | чтобы | |
| babcia | бабушка |
| biurko | письменный стол |
| biuro | учреждение, бюро |
bocian | аист | |
brzeg | берег | |
but | ботинок, сапог | |
cały | целый, весь | |
chętnie | охотно | |
chcieć | хотеть | |
| chłop | крестьянин |
chłopiec | парень, мальчик | |
cholewa | голенище | |
chrzest | крещение | |
chrzan | хрен | |
chustka | платок | |
chwilka | минутка, момент | |
chwoszczka | хвощ | |
chwytać | хватать, ловить | |
ciekawy | интересный, любопытный | |
cietrzew | тетерев | |
coś | что-нибудь | |
córka | дочь | |
czapka | шапка | |
czas | время | |
czarny | чёрный | |
często | часто | |
czyj | чей | |
czytelnia | читальня | |
dlaczego | почему | |
długi | долгий, длинный | |
długopis | ||
dom towarowy | унимермаг | |
dopiero | (всего) лишь, едва | |
dostać | получить | |
dowiedzieć się | узнать | |
drzewo | дерево | |
drzwi (мн. ч.) | дверь | |
dużo | много | |
duży | большой | |
dziadek, dziadunio | дедушка, дедуля, дедуня | |
dziadkowie | дедушка и бабушка | |
dziecko | ребёнок, дитя | |
dziewczę | девушка-подросток | |
dziś | сегодня | |
głos | голос | |
gmach | здание | |
gwiazda | звезда | |
ile | сколько | |
imię | имя | |
jaki | какой | |
jasny | светлый | |
jedzenie | еда (действие) | |
jeszcze | ещё | |
Józio | Юзя, уменьшительное имя от Józef | |
kawa | кофе | |
Kazio | Казя, уменьшительное имя от Kazimierz | |
kiedy | когда | |
kilka | несколько | |
kobieta | женщина | |
korytarz | коридор | |
korzystać (z czego?) | пользоваться (чем?) | |
król | король | |
krzesło | стул | |
krzyk | крик | |
ksiądz | ксёндз, польский священник | |
książka | книга | |
kupować | покупать | |
kurczak | петушок, цыплёнок | |
latać | летать | |
lato | лето | |
lektorat | занятие по иностранному языку | |
lepszy | лучший | |
łatwy | легкий, нетрудный | |
matka | мать | |
mazurek | мазурка | |
miejsce | место | |
mieszkać | жить, проживать | |
mowa | речь | |
może | может, может быть | |
musieć | быть должным | |
nadzieja | надежда | |
nazwisko | фамилия | |
niekoniecznie | необязательно | |
nigdy | никогда | |
no | ну | |
obiad | обед | |
obok (kogo?) | около, рядом | |
odbijać od brzegu | отчаливать | |
oddać | отдать, дать сдачи | |
oddawać | отдавать | |
odpowiadać | отвечать | |
ojciec | отец | |
ojczysty | родной, отчий | |
ojczyzna | родина | |
ołówek | карандаш | |
opowiadać | рассказывать | |
opowiadanie | рассказ | |
patrzeć | смотреть, глядеть | |
piąty | пятый | |
pierwszy | первый | |
pisarz | писатель | |
| pismo, czasopismo | журнал |
po niemecku | по-немецки | |
po polsku | по-польски | |
po rosyjsku | по-русски | |
pociąg | поезд | |
podobać się | нравиться | |
podręcznik | учебник, уч. пособие | |
podziać się | деться, деваться | |
pogadać | поболтать | |
pokój | мир; комната | |
powoli | медленно | |
powtarzać | повторять | |
poznać (kogo?) | узнать (кого-либо), познакомиться | |
praca | работа | |
przed | перед, до | |
przedtem | раньше, до этого | |
przedszkolak | дошкольник | |
przepłynąć | переплыть | |
przetłumaczyć | перевести | |
przez | через, сквозь | |
przyszły | будущий | |
ptak | птица | |
razem | вместе | |
ręka, w ręku | рука, в руке | |
rodzeństwo | брат и сестра | |
rodzice | родители | |
rodzina | семья | |
rozmawiać | разговаривать | |
różowy | розовый | |
rzecz | вещь, дело | |
sąsiad | сосед | |
ser | сыр | |
sęk | сук | |
siedzieć | сидеть | |
słoń | слон | |
spotkać (się) | встретить(ся) | |
spotykać (się) | встречать(ся) | |
spóźnić się | опоздать | |
stać się | случиться, произойти | |
stół | стол | |
suknia, sukienka | платье | |
swój | свой | |
szewc | сапожник | |
szkło | стекло | |
ścierka | тряпка (для доски) | |
śniadanie | завтрак | |
świat | свет, мир | |
talerz | тарелка | |
tata, tatulo | папа, папочка, папуля | |
też | тоже | |
tłumaczenie | перевод (действие) | |
tlumacz | переводчик | |
trochę | немного | |
trzask | треск | |
trzeba | нужно | |
trzmiel | шмель | |
trzy | три | |
tu, tuż | тут, здесь; тут же | |
tworca | создатель, творец | |
twój | твой | |
uczelnia | учебное заведение | |
uczeń | ученик | |
uczyć się (czego?) | изучать (что?), учиться | |
uderzyć | ударить | |
utonąć | утонуть | |
wcześnie | рано | |
wieczorem | вечером | |
więc | итак, следовательно, потому | |
więcej | больше | |
wielki | большой, великий | |
wilk | волк | |
wół | вол | |
wróbel | воробей | |
wrócić | вернуться | |
wuj, wujcio | дядя, дядюшка | |
wyjeżdżać | выезжать | |
wylecieć | вылететь | |
wyraz | слово | |
wystawa | выставка | |
zapominać | забывать | |
zapytać | спросить | |
zaraz | сейчас, тотчас | |
zawsze | всегда | |
zdało mi się | мне показалось | |
złodziej | вор | |
znajdować się | находиться | |
zobaczyć | увидеть | |
zwierzę | животное, зверь | |
żaba | лягушка | |
że | что (союз) | |
żołnierz | солдат | |
ТЕКСТЫ
|
Из за большого объема этот материал размещен на нескольких страницах:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |



