O cechach wprowadzania FГОС podstawowego wykształcenia ogólnego
0
Autor: Liubow Fedenko 06.04.2012 14:25

Zgodnie z "Planem działań na rzecz modernizacji ogólnego wykształcenia na lata 2011–2015", zatwierdzonym rozporządzeniem Rządu z dnia 7 września 2010 roku, od 1 września 2012 roku wszystkie rosyjskie szkoły, w miarę przygotowania, mogą przejść na FГОС podstawowego wykształcenia ogólnego.
O cechach wprowadzania FГОС PWO opowiada zastępca dyrektora Instytutu Badań Strategicznych w Edukacji, doktor nauk pedagogicznych, zasłużony nauczyciel Federacji Rosyjskiej Liubow Fedenko.
Cechy wprowadzania FГОС PWO dzielę na dwie części: te, które wynikają ze specyfiki samego standardu, oraz te związane ze zmianami systemowymi, które zachodzą wewnątrz lub na zewnątrz systemu edukacji.

Wiodące zasady FГОС to zasady ciągłości i rozwoju. Standard dla każdego etapu edukacji ogólnej zawiera orientację osobowościową — portret absolwenta danego etapu. Pozycje, które charakteryzują ucznia szkoły podstawowej, to wersja kontynuowana, ale pogłębiona i rozszerzona charakterystyki absolwenta szkoły podstawowej. Na przykład: absolwent szkoły podstawowej — posiadający podstawy umiejętności uczenia się, zdolny do organizowania własnej działalności, absolwent szkoły podstawowej — potrafiący się uczyć, zdający sobie sprawę z wagi edukacji i samokształcenia dla życia i działalności, potrafiący stosować zdobytą wiedzę w praktyce. Ponadto w młodszej szkole należy nauczyć się działać samodzielnie i odpowiadać za swoje czyny przed rodziną i społeczeństwem, a w średniej szkole — być aktywnym społecznie, szanować prawo i porządek, umieć oceniać swoje działania według wartości moralnych, zdawać sobie sprawę ze swoich obowiązków wobec rodziny, społeczeństwa, Ojczyzny.
Oczywiście, portret absolwenta szkoły podstawowej uwzględnia kierunki i komponenty określane celami edukacji na tym etapie oraz cechami wieku ucznia, na przykład: świadomość wartości pracy, nauki i twórczości; umiejętność orientacji w świecie zawodów, zrozumienie znaczenia działalności zawodowej dla człowieka.
Ciągłość i rozwój realizują się w wymaganiach dotyczących wyników opanowania podstawowych programów edukacyjnych. Ten komponent standardu uważamy za wiodący i systemotwórczy. Tworząc tę część, twórcy projektu kierowali się tym, że nowe standardy edukacyjne to przejście od opanowania obowiązkowego minimum treści edukacji do osiągnięcia indywidualnego maksimum wyników. Cele edukacji, ukształtowane jako zapotrzebowanie społeczne, przekształcają się w wymagania dotyczące wyników, a po ich konkretyzacji i operacjonalizacji — w planowane wyniki.
Wymagania dotyczące wyników przedstawiono w postaci opisu wyników przedmiotowych, metaprzemiotowych i osobowościowych oraz konkretyzowane są w przykładowych podstawowych programach edukacyjnych w postaci planowanych wyników dla przedmiotów, wyników opanowania programów interdyscyplinarnych (programy rozwoju uniwersalnych działań edukacyjnych, program „Praca z tekstem” i inne).
Podstawa normatywna
Narodowa inicjatywa edukacyjna „Nasza nowa szkoła”.
Plan działań na rzecz modernizacji ogólnego wykształcenia na lata 2011–2015.
FЦПРО na lata 2011–2015.
Postanowienie Rządu Federacji Rosyjskiej z dnia 31 maja 2011 roku № 436 „O porządku udzielania w latach 2011–2013 subwencji z budżetu federalnego budżetom podmiotów Federacji Rosyjskiej na modernizację regionalnych systemów ogólnego wykształcenia”.
Zarządzenie Ministerstwa Edukacji Rosji z dnia 24 grudnia 2010 roku № 2080 „W sprawie zatwierdzenia federalnych wykazów podręczników, rekomendowanych (dopuszonych) do używania w procesie edukacyjnym w instytucjach edukacyjnych realizujących programy ogólnego wykształcenia i posiadających akredytację państwową na rok szkolny 2011/12”.
Zarządzenie Ministerstwa Edukacji Rosji z dnia 14 grudnia 2009 roku № 729 „W sprawie zatwierdzenia wykazu organizacji, które zajmują się wydawaniem materiałów edukacyjnych, które mogą być stosowane w procesie edukacyjnym w szkołach z akredytacją państwową, realizujących programy ogólnego wykształcenia”.
Zarządzenie Ministerstwa Edukacji Rosji z dnia 13 stycznia 2011 roku № 2 „W sprawie wprowadzenia zmian do wykazu organizacji, które zajmują się wydawaniem materiałów edukacyjnych, które mogą być stosowane w procesie edukacyjnym w szkołach z akredytacją państwową, realizujących programy ogólnego wykształcenia”.
Federalna ustawa z dnia 8 maja 2010 roku № 83-FZ „O zmianach w niektórych aktach prawnych Federacji Rosyjskiej w związku z doskonaleniem statusu prawnego instytucji państwowych (gminnych)”.
Zarządzenie Ministerstwa Edukacji Rosji z dnia 24 marca 2010 roku № 209 „W sprawie porządku atestacji pracowników pedagogicznych w instytucjach edukacyjnych państwowych i gminnych”.
Zarządzenie Ministerstwa Zdrowia Rosji z dnia 26 sierpnia 2010 roku № 761н „W sprawie zatwierdzenia jednolitego wykazu stanowisk kierowniczych, specjalistów i pracowników”.
Zarządzenie Ministerstwa Edukacji Rosji z dnia 4 października 2010 roku № 986 „W sprawie zatwierdzenia wymagań federalnych dla instytucji edukacyjnych w zakresie minimalnego wyposażenia procesu edukacyjnego i wyposażenia pomieszczeń dydaktycznych”.
Postanowienie Głównego Państwowego Inspektora Sanitarnego Federacji Rosyjskiej z dnia 29 grudnia 2010 roku № 189 „W sprawie zatwierdzenia SanPiN 2.4.2.282110 „Wymagania sanitarno-epidemiologiczne dotyczące warunków i organizacji nauczania w szkołach ogólnokształcących”.
Zarządzenie Ministerstwa Edukacji Rosji z dnia 28 grudnia 2010 roku № 2106 „W sprawie zatwierdzenia wymagań federalnych dla instytucji edukacyjnych w zakresie ochrony zdrowia uczniów”.
Jeśli przez wyniki metaprzemiotowe w szkole podstawowej rozumiemy opanowanie uniwersalnych działań edukacyjnych, kluczowych kompetencji i pojęć interdyscyplinarnych, to w szkole średniej dodajemy zdolność ich wykorzystywania w praktyce edukacyjnej, poznawczej i społecznej, umiejętność planowania, prowadzenia działalności edukacyjnej, budowania indywidualnej ścieżki edukacyjnej.
Cechy oceny końcowej osiągnięć planowanych wyników
Przedmiotem oceny końcowej jest osiągnięcie wyników przedmiotowych i metaprzemiotowych, niezbędnych do dalszego kontynuowania edukacji. Przy ocenie końcowej uwzględnia się formowanie umiejętności realizacji indywidualnych projektów. Ocena końcowa składa się z dwóch części: wyników pośredniej atestacji (z uwzględnieniem zebranej oceny — portfolio osiągnięć) oraz państwowej (końcowej) atestacji absolwentów. Pierwsza część świadczy o dynamice indywidualnych osiągnięć ucznia, a druga — rejestruje nie tylko wiedzę, umiejętności, ale również poziom opanowania podstawowego programu edukacyjnego, w tym podstawowych sposobów działania, zdolność do rozwiązywania zadań edukacyjno-praktycznych i edukacyjno-po