Fotoinicjatory (PI) są kluczowym elementem w procesach druku 3D, szczególnie w technologii fotopolimeryzacji, gdzie światło inicjuje reakcję polimeryzacji materiału. Jednym z najbardziej obiecujących kierunków rozwoju w tej dziedzinie jest modyfikacja istniejących fotoinicjatorów, takich jak BAPO (benzofosfina), w celu poprawy ich właściwości i rozwiązywania problemów związanych z migracją fotoinicjatorów oraz ich rozpuszczalnością. Dodatkowo, wprowadzenie nanocząsteczek, takich jak złote nanocząstki, oraz nowych materiałów, takich jak nanokompozyty celulozy, może znacznie poprawić jakość oraz funkcjonalność drukowanych struktur.

BAPO, znany z wysokiej efektywności jako fotoinicjator, został poddany modyfikacjom w celu uzyskania lepszej rozpuszczalności w wodzie oraz wyższej wydajności fotoinicjacji. Przykładem jest połączenie BAPO z PEG (polietylenoglikolem), co pozwoliło na uzyskanie fotoinicjatora o lepszej homogeniczności w fazie wodnej, przy jednoczesnym zachowaniu efektywności absorpcji światła w zakresie UV i niebieskiego światła. Dzięki takim modyfikacjom, fotoinicjator PEG-BAPO wykazuje wyraźnie lepsze wyniki niż jego odpowiedniki, takie jak BAPO-ONa czy BAPO-OLi. Pomiar za pomocą fotorheometru wykazał, że PEG-BAPO charakteryzuje się najkrótszym czasem opóźnienia oraz najszybszą szybkością polimeryzacji, co czyni go wyjątkowym materiałem w dziedzinie druku 3D.

Modyfikacje BAPO, takie jak tworzenie nanokompozytów z nanocząstkami celulozy, prowadzą do uzyskania fotoinicjatorów o wysokiej stabilności migracji. Przykładem jest BAPO połączony z nanocząstkami celulozy, który wykazuje zwiększoną efektywność przy tworzeniu hydrożeli w technologii druku 3D. Zastosowanie takich modyfikacji umożliwia uzyskanie bardziej stabilnych i wytrzymałych struktur, takich jak te wykorzystywane w medycynie, np. w tworzeniu transdermalnych plastrów. Wprowadzenie złotych nanocząsteczek do takich systemów pozwala na uzyskanie jeszcze lepszej wydajności inicjacji fotopolimeryzacji i wprowadzenie dodatkowych funkcji, takich jak personalizacja struktur na poziomie molekularnym.

Kolejnym interesującym rozwiązaniem są hybrydowe nanocząstki półprzewodnikowo-metalowe, które w ostatnich latach zdobywają uwagę jako fotoinicjatory. Złote nanocząstki osadzone na rdzeniu kadmu siarczku (CdS-Au) wykazują zdolność do generowania wolnych rodników, które inicjują polimeryzację pod wpływem światła. Taki system fotoinicjacyjny okazał się skuteczny w polimeryzacji akrylamidu w wodzie, co może znaleźć zastosowanie w druku 3D. Hybrydowe nanocząstki charakteryzują się również dużym współczynnikiem absorpcji dwufotonowej, co umożliwia tworzenie struktur nanoskali przy użyciu technologii pisania nanolitograficznego.

Wszystkie te innowacje pozwalają na tworzenie bardziej złożonych i funkcjonalnych materiałów do druku 3D, które mogą mieć szerokie zastosowanie w medycynie, elektronice oraz innych branżach wymagających precyzyjnego formowania struktur na poziomie mikro- i nanoskalowym. Dzięki takim postępom możliwe jest tworzenie bardziej złożonych struktur, które posiadają właściwości dostosowane do indywidualnych potrzeb, takich jak lepsza przepuszczalność, wytrzymałość na rozciąganie czy odporność na różne czynniki zewnętrzne.

Warto dodać, że oprócz samego fotoinicjatora, istotny wpływ na jakość i efektywność procesu druku 3D mają także inne czynniki, takie jak dobór odpowiednich materiałów bazowych, parametry świetlne (np. długość fali światła), a także kontrola warunków procesowych, takich jak temperatura czy czas ekspozycji na światło. Optymalizacja wszystkich tych aspektów pozwala na uzyskanie idealnych właściwości finalnych produktów i spełnienie wymagań związanych z ich zastosowaniem.

Nowe inicjatory fotopolimeryzacji dwufotonowej: biokompatybilność, wydajność i zastosowanie w druku 3D

Przy opracowywaniu materiałów fotopolimeryzacyjnych do zastosowań w druku 3D, szczególne znaczenie mają inicjatory fotopolimeryzacji, które są zdolne do aktywacji w odpowiedzi na promieniowanie światłem o długiej fali, np. w zakresie światła widzialnego. Dzięki dwufotonowej absorpcji, te inicjatory są w stanie wyzwalać reakcje polimeryzacji w mikroskalach, co jest kluczowe w tworzeniu struktur 3D o wysokiej precyzji.

W badaniach nad nowymi inicjatorami fotopolimeryzacji dwufotonowej, wykazano, że związki takie jak PBDA (akryloylowany benzylideno-cyklanon) charakteryzują się nie tylko odpowiednią rozpuszczalnością w wodzie, ale także korzystną biokompatybilnością, co czyni je obiecującymi do zastosowań biomedycznych. Wprowadzenie grup akrylowych do struktury tych związków umożliwia ich łatwiejsze wiązanie z macierzami polimerowymi, a także ogranicza migrację małych cząsteczek, co znacznie podnosi biokompatybilność gotowych materiałów. Takie właściwości zostały potwierdzone w badaniach cytotoksyczności, w których uzyskano wyniki lepsze niż w przypadku tradycyjnych inicjatorów takich jak Irgacure 2959.

Innym interesującym podejściem było opracowanie kompleksów gość-gospodarz opartych na fotoinicjatorach dwufotonowych, takich jak BMVPC i CB7. Te związki charakteryzują się dużym przekrojem absorpcji TPA oraz korzystnymi właściwościami biokompatybilności, co pozwala na tworzenie żeli hydrożelowych o niskiej toksyczności komórkowej. Takie materiały mogą znaleźć zastosowanie w medycynie regeneracyjnej, gdzie precyzyjne, bezpieczne i biokompatybilne materiały są niezbędne do tworzenia implantów i struktur wspomagających gojenie tkanek.

W kontekście precyzyjnych zastosowań technologii fotopolimeryzacji, zaawansowane inicjatory fotopolimeryzacji dwufotonowej mogą odgrywać kluczową rolę w procesie mikrofabrykacji. Oprócz tradycyjnych zastosowań w tworzeniu struktur trójwymiarowych, ich zastosowanie w mikroskalowych kanałach 3D otwiera nowe możliwości w dziedzinach takich jak mikrofluidyka, nanotechnologia czy medycyna. Badania przeprowadzone przez Jin et al. wykazały, że odpowiednie modyfikacje chemiczne w fotoinicjatorach, takie jak wprowadzenie grup sulfonium, mogą znacznie poprawić wydajność reakcji fotopolimeryzacji, prowadząc do uzyskania wysokiej jakości struktur o minimalnej szerokości linii w granicach 170 nm.

Z kolei badania nad zastosowaniem soli jodonium w fotopolimeryzacji dwufotonowej wskazują na istotną rolę odpowiedniego doboru grup elektronowciągających, które znacznie poprawiają zdolność tych związków do tworzenia silnych kompleksów przejściowych (CTC) w reakcji z donorami elektronów. Inicjatory tego typu, takie jak Iod2 czy Iod4, dzięki zastosowaniu odpowiednich grup, takich jak dicyanowinyleny, mogą umożliwić bardzo precyzyjne i szybkie tworzenie wzorców o wysokiej rozdzielczości przy użyciu lasera o mocy 4 mW, co otwiera nowe perspektywy w miniaturyzacji i wytwarzaniu komponentów w technologii druku 3D.

Wszystkie te badania wskazują na rosnące znaczenie fotoinicjatorów dwufotonowych, szczególnie w zastosowaniach związanych z tworzeniem precyzyjnych struktur 3D. Takie materiały znajdują swoje zastosowanie nie tylko w przemyśle, ale również w biotechnologii i medycynie, w tym przy wytwarzaniu implantów czy urządzeń medycznych, które muszą być zarówno precyzyjnie wykonane, jak i biokompatybilne.

Jednym z najistotniejszych aspektów, które należy zrozumieć przy pracy z fotoinicjatorami dwufotonowymi, jest wpływ ich struktury chemicznej na końcowe właściwości materiału. Związki te muszą charakteryzować się odpowiednią stabilnością fotochemiczną oraz wysoką efektywnością w absorpcji światła o odpowiednich długościach fali. Przemiany chemiczne zachodzące podczas fotopolimeryzacji mają kluczowe znaczenie dla wytrzymałości oraz funkcjonalności wytworzonych struktur, dlatego odpowiedni dobór inicjatorów jest kluczowy dla sukcesu procesu produkcji.