Pomoc dzieciom w bezpiecznym korzystaniu z mediów społecznościowych
Griebniew W. B., zastępca dyrektora ds. wychowania i kształcenia
MBOU "SZKOŁA ŚREDNIA NR 19 z UIOP"

Wasze dzieci mogą korzystać z serwisów społecznościowych przeznaczonych dla dzieci, takich jak Webkinz lub Club Penguin, lub z serwisów przeznaczonych dla dorosłych, takich jak Vkontakte, Odnoklassniki, YouTube, MySpace, Flickr, Twitter, Facebook i innych.
Dzieci używają mediów społecznościowych do komunikowania się z osobami, które mogą mieszkać na drugim końcu świata, lub z osobami, które znają z codziennych spotkań w szkole.
Dzieci powinny rozumieć, że wiele z tych serwisów społecznościowych może być dostępnych dla wszystkich osób, które mają dostęp do Internetu. W rezultacie publikacja niektórych informacji przez dzieci może sprawić, że staną się one podatne na phishing, cyberzagrożenia, kradzież danych przez przestępców internetowych. Oto kilka wskazówek, które pomogą dzieciom bezpiecznie korzystać z serwisów społecznościowych.

Rozmawiaj z dziećmi na temat ich aktywności w mediach społecznościowych. Proś dzieci, aby mówiły ci, jeśli spotkają w Internecie coś, co budzi w nich niepokój, zakłopotanie lub strach. Zachowaj spokój i przekonaj dzieci, że mogą o takich rzeczach rozmawiać z tobą. Upewnij się, że dzieci wiedzą, że pomożesz im rozwiązać trudną sytuację.

Określ zasady korzystania z Internetu. Gdy twoje dzieci zaczną samodzielnie korzystać z Internetu, ustal zasady korzystania z niego. Zasady te powinny określać, czy i w jaki sposób dzieci mogą korzystać z serwisów społecznościowych.
Upewnij się, że twoje dzieci przestrzegają ograniczeń wiekowych. Zwykle zalecany wiek do rejestracji w serwisach społecznościowych to 13 lat i więcej. Jeśli twoje dzieci nie osiągnęły tego wieku, nie pozwól im korzystać z tych serwisów. Nie powinieneś w pełni polegać na samych serwisach, aby zapobiec rejestracji dzieci w tych serwisach.
Ucz się. Oceń strony, które dziecko zamierza odwiedzić, i upewnij się, że zarówno ty, jak i twoje dziecko rozumiecie politykę prywatności oraz zasady zachowania na stronie. Sprawdź, czy na stronie istnieje kontrola nad publikowanymi treściami. Regularnie przeglądaj stronę swojego dziecka.
Naucz dzieci, aby nigdy nie spotykały się osobiście z osobami, z którymi kontaktowały się tylko przez Internet. Dzieci są realnie narażone na niebezpieczeństwo podczas osobistych spotkań z nieznajomymi, z którymi komunikowały się wyłącznie online. Czasami samo powiedzenie dzieciom, aby nie rozmawiały z nieznajomymi, może nie wystarczyć, ponieważ dzieci mogą nie uznawać za nieznajomych osób, z którymi "spotkały się" w sieci.
Proś dzieci, aby komunikowały się tylko z osobami, które już znają. Możesz pomóc chronić swoje dzieci, prosząc je, aby korzystały z serwisów tylko do rozmów z przyjaciółmi i nigdy nie rozmawiały z osobami, które nie są ich znajomymi.
Upewnij się, że twoje dzieci nie podają swoich pełnych imion. Naucz dziecko podawania tylko imienia lub pseudonimu, a w żadnym przypadku nie używaj pseudonimów, które mogą przyciągnąć niepożądaną uwagę. Ponadto nie pozwól, aby dzieci publikowały pełne imiona swoich przyjaciół.
Zachowaj ostrożność przy podawaniu danych identyfikujących w profilu dziecka. Wiele serwisów społecznościowych umożliwia dzieciom dołączanie do grup publicznych, w których znajdują się uczniowie tej samej szkoły.
Bądź ostrożny, jeśli twoje dzieci podają informacje, które mogą je zidentyfikować, takie jak maskotka szkolna, miejsce pracy lub miasto zamieszkania. Jeśli podadzą zbyt wiele informacji, dzieci mogą stać się celem cyberzagrożeń, ataków internetowych przestępców, oszustów internetowych lub kradzieży danych osobowych.
Spróbuj wybrać serwis, który nie jest zbyt popularny. Niektóre strony pozwalają na ochronę profilu hasłem lub innymi metodami, aby ograniczyć krąg odwiedzających, umożliwiając dostęp tylko tym osobom, które zna twoje dziecko.
Zwróć uwagę na szczegóły na zdjęciach. Wyjaśnij dzieciom, że zdjęcia mogą ujawniać wiele osobistych informacji. Poproś, aby nie publikowały zdjęć siebie lub swoich przyjaciół, na których znajdują się wyraźnie identyfikowalne dane, takie jak nazwy ulic, numery rejestracyjne samochodów lub nazwa szkoły na odzieży.
Ostrzeż dziecko przed wyrażaniem emocji przed nieznajomymi. Prawdopodobnie już ostrzegałeś swoje dzieci, aby nie rozmawiały z nieznajomymi bezpośrednio w Internecie. Jednak dzieci używają mediów społecznościowych do pisania dzienników i wierszy, w których często wyrażają silne uczucia.
Wyjaśnij dzieciom, że to, co napiszą, może przeczytać każdy, kto ma dostęp do Internetu, a porywacze często szukają dzieci emocjonalnie wrażliwych.
Opowiedz dzieciom o zagrożeniach internetowych. Gdy twoje dzieci będą wystarczająco dorosłe, by korzystać z mediów społecznościowych, opowiedz im o zagrożeniach cybernetycznych. Powiedz dzieciom, że jeśli poczują, że ktoś grozi im przez Internet, powinny natychmiast powiedzieć o tym rodzicom, nauczycielowi lub innemu zaufanemu dorosłemu. Ważne jest, aby nauczyć dzieci, aby komunikowały się online w taki sam sposób, jak rozmawiają osobiście. Poproś dzieci, aby traktowały innych tak, jak chciałyby, aby je traktowano.
Usunięcie strony dziecka. Jeśli twoje dzieci odmawiają przestrzegania ustalonych przez ciebie zasad dotyczących bezpieczeństwa i próbujesz pomóc im zmienić swoje zachowanie, możesz skontaktować się z serwisem społecznościowym, którego używa twoje dziecko, z prośbą o usunięcie jego strony. Możesz również zwrócić uwagę na narzędzia do filtrowania treści internetowych, ale nie traktuj ich jako substytut kontroli rodzicielskiej.
Jeśli twoje dzieci prowadzą blogi, upewnij się, że nie podają zbyt wielu informacji o sobie.
Pisanie blogów (skrót od ang. "web log" – dziennik online) stało się bardzo popularne wśród nastolatków, wielu z których prowadzi swoje blogi bez wiedzy rodziców lub opiekunów.
Obecnie media społecznościowe wyprzedziły blogi pod względem popularności wśród większości nastolatków, ale wielu dzieci nadal prowadzi blogi na swoich stronach w serwisach społecznościowych. Niedawne badania wykazały, że około połowa wszystkich blogów jest pisana przez nastolatków, z czego co drugi z nich podaje swój wiek, co trzeci informuje o miejscu zamieszkania, a co piąty ujawnia swoje pełne imię. Ujawnianie szczegółowych informacji osobistych wiąże się z ryzykiem.
Mimo że prowadzenie bloga może przynieść korzyści, takie jak rozwijanie umiejętności pisania i komunikacji, bardzo ważne jest, aby opowiedzieć dzieciom o Internecie i nauczyć je pisania blogów przed rozpoczęciem tej działalności, podobnie jak każdy kończy kursy nauki jazdy przed rozpoczęciem jazdy samochodem. Oto kilka podstawowych wskazówek.
Określ zasady korzystania z Internetu z dziećmi i bądź stanowczy.
Sprawdzaj, co dzieci zamierzają opublikować w Internecie, zanim to zrobią. Pozornie nieszkodliwe informacje, takie jak maskotka szkolna czy zdjęcie miasta, mogą zostać zebrane w całość i ujawniają, do jakiej szkoły chodzi autor.
Zadaj sobie pytanie (i naucz dzieci robić to samo), jak komfortowo czulibyście się, pokazując te materiały nieznajomemu. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, nie publikuj tych materiałów.
Zbadaj usługę blogowania i sprawdź, czy umożliwia ona tworzenie prywatnych blogów chronionych hasłem.
Zachowaj adres URL bloga swojego dziecka i regularnie go sprawdzaj.
Przeglądaj inne blogi, szukając pozytywnych przykładów do naśladowania dla swoich dzieci.
Pamiętaj o oszustach internetowych
Zgodnie z danymi Federalnej Komisji Handlu USA, 31% ofiar kradzieży danych osobowych stanowią młodzież. Nastolatki stają się atrakcyjnymi celami dla oszustów, ponieważ mają dobrą historię kredytową i niewielkie zadłużenie, a w porównaniu do dorosłych mniej dbają o bezpieczne przechowywanie informacji.
Kilka kwestii, które powinny znać twoje dzieci, aby stały się świadomymi konsumentami i uniknęły oszustw internetowych.
Nigdy nie ujawniaj danych osobowych. Nigdy nie podawaj swojego imienia i nazwiska ani miasta zamieszkania podczas rozmów przez komunikatory lub czaty, jeśli nie jesteś całkowicie pewien tożsamości osoby, z którą rozmawiasz.
Zawsze kończ sesję logowania się na publicznych komputerach. Jeśli korzystasz z komputera w bibliotece lub kafejce internetowej, upewnij się, że przed opuszczeniem komputera zakończysz sesję logowania. Nie wiesz, jakie oprogramowanie jest zainstalowane na tych komputerach, ani jakie funkcje ono pełni. Może być zainstalowane oprogramowanie śledzące naciśnięcia klawiszy.
Twórz bezpieczne hasła i przechowuj je w tajemnicy. Dla dodatkowych informacji, patrz punkt 1 powyżej.
Korzystaj tylko z bezpiecznych stron. Jeśli twoje dzieci dokonują zakupów online, zawsze upewnij się, że adres URL strony, na której wprowadzają dane finansowe, zaczyna się od "https://", w prawym dolnym rogu wyświetla się żółta ikona kłódki lub pasek adresu jest zielony. Kliknij na ikonę kłódki lub pasek adresu, aby sprawdzić certyfikat bezpieczeństwa strony.
Rozpoznawanie oszustów i zgłaszanie przypadków oszustw. Opowiedz swoim dzieciom o oznakach fałszywych danych tożsamości: oferty kart kredytowych, telefony z agencji windykacyjnych lub nieznane dokumenty finansowe. Jeśli twoje dziecko podejrzewa, że doszło do oszustwa, natychmiast podejmij odpowiednie działania, aby ograniczyć straty. Skontaktuj się z firmą kredytową, bankami lub wszystkimi trzema organizacjami kredytowymi, a także z policją. Zamknij wszystkie konta, które zostały skradzione, i poproś dzieci o zmianę haseł do wszystkich swoich kont w Internecie. Prowadź dziennik wszelkich podjętych działań.