Ostrzeżenie: „Zasady zachowania na lodzie”

Zasady zachowania na lodzie.

Przed nadejściem stabilnych mrozów, zbiorniki wodne pokrywają się lodem, który jest bardzo kruchy i łatwo łamie się pod nogami człowieka lub pod ciężarem sprzętu. Sklejony wieczornym lub nocnym chłodem, wciąż może wytrzymać niewielki ciężar, ale w ciągu dnia, szybko nagrzewając się od topniejącej wody, staje się porowaty i bardzo słaby, choć zachowuje odpowiednią grubość. Mimo to co roku wiele osób lekceważy środki ostrożności i wychodzi na cienki jesienny lód, narażając swoje życie na śmiertelne niebezpieczeństwo.

Tworzenie się lodu:
• Zwykle zbiorniki wodne zamarzają nierównomiernie, częściowo: najpierw przy brzegu, na płytkiej wodzie, w zatokach osłoniętych przed wiatrem, a potem w środku.
• Na jeziorach, stawach (na wszystkich zbiornikach wodnych z wodą stojącą, szczególnie na tych, do których nie wpada żaden strumień, w których brak koryta rzeki, źródeł podwodnych) lód pojawia się wcześniej niż na rzekach, gdzie prąd opóźnia zamarzanie.
• Na tym samym zbiorniku wodnym można spotkać naprzemiennie lody, które przy tej samej grubości mają różną wytrzymałość i nośność.

TO WARTO WIEDZIEĆ:
Bezpiecznym dla człowieka jest lód o grubości co najmniej 10 cm w wodzie słodkiej i 15 cm w wodzie słonej.
W ujściach rzek i kanałach wytrzymałość lodu jest osłabiona.
Lód jest kruchy w miejscach szybkiego nurtu, w miejscach wypływów źródeł i wód odpływowych, a także w rejonach, gdzie rośnie roślinność wodna, w pobliżu drzew, krzewów i trzcin.
Jeśli temperatura powietrza utrzymuje się powyżej 0 stopni przez więcej niż trzy dni, wytrzymałość lodu spada o 25%.
Wytrzymałość lodu można określić wizualnie:

  • lód o niebieskawym kolorze – wytrzymały,

  • biały – jego wytrzymałość jest 2 razy mniejsza,

  • matowo biały lub z żółtawym odcieniem – niepewny.

Zasady zachowania na lodzie:

Nie przechodź po lodzie w miejscach zabronionych.
Nie wjeżdżaj na lód na motocyklach, samochodach poza przeprawami.
Nie wychodź na cienki lód na początku zimy (lód łamie się z głośnym trzaskiem, pęka) i na początku wiosny (lód łamie się bez trzasku, woda szybko wsiąka i wypełnia ślady).
Na początku zimy najbardziej niebezpieczna jest środek zbiornika. Pod koniec zimy niebezpieczne są przybrzeżne odcinki, miejsca w pobliżu rur odpływowych, pod mostami.
Nigdy nie wychodź na lód w nocy ani przy złej widoczności (mgła, opady śniegu, deszcz).
Przy przechodzeniu przez rzekę korzystaj z przepraw lodowych.
Nie sprawdzaj wytrzymałości lodu uderzeniem nogą. Miej w rękach kij, badaj przed sobą drogę. Jeśli po pierwszym mocnym uderzeniu pojawi się choćby mała szczelina lub jeśli lód zacznie pękać – oznacza to, że lód jest cienki, nie wolno po nim chodzić. W takim przypadku należy ostrożnie położyć się i czołgać po swoich śladach z powrotem lub cofnąć się po własnym śladzie w kierunku brzegu, krokami ślizgowymi, nie unosząc nóg z lodu i rozszerzając je na szerokość barków, aby obciążenie rozłożyło się na większej powierzchni. Tak samo postępuj, gdy lód zaczyna trzeszczeć lub pojawiają się w nim pęknięcia.

Przy koniecznym przejściu przez zbiornik wodny, najbezpieczniej jest trzymać się wydeptanych ścieżek lub iść po już przygotowanej trasie narciarskiej lub wydeptanych śladach i ścieżkach. Jeśli ich nie ma, przed zejściem na lód należy bardzo dokładnie rozejrzeć się i zaplanować trasę.
Nie gromadźcie się w grupach w jednym miejscu na lodzie. Przy przechodzeniu przez zbiornik wodny w grupie należy zachować odstęp od siebie (5-6 m). Na czoło niech pójdzie najbardziej doświadczony.
Zamarzniętą rzekę (jezioro) najlepiej przejść na nartach, przy czym: rozepnij wiązania nart, aby w razie potrzeby szybko je zdjąć; kijki narciarskie trzymaj w rękach, nie zakładając pętli na nadgarstki, aby w razie niebezpieczeństwa od razu je odrzucić.
Jeśli masz plecak, noś go na jednym ramieniu, co pozwoli łatwiej uwolnić się od bagażu w przypadku, gdy lód się załamie.
Na zamarznięty zbiornik wodny należy zabrać mocną linkę o długości 20-25 metrów z dużą pętlą na końcu i obciążeniem. Obciążenie pomoże rzucić linę do tonącego towarzysza, a pętla jest potrzebna, aby poszkodowany mógł się pewniej trzymać, wciągając ją pod pachy.
Rodzice! Nie wypuszczajcie dzieci na lód (na ryby, jazdę na nartach i łyżwach) bez nadzoru!
Jedną z najczęstszych przyczyn tragedii na zbiornikach wodnych jest upojenie alkoholowe. Ludzie nieadekwatnie reagują na niebezpieczeństwo i w sytuacji kryzysowej stają się bezradni.

Co zrobić, jeśli wpadłeś do zimnej wody:
Nie panikuj, nie wykonuj gwałtownych ruchów, nie nurkuj i nie mocz głowy, stabilizuj oddech.
Trzymaj się brzegu lodu.
Wzywaj pomocy: „Tonę!”
Wydostaw się na tę stronę lodu, z której przyszedłeś.
Rozłóż ręce na boki i spróbuj zaczepić się o brzeg lodu, nadając ciału poziome położenie w kierunku nurtu.
Wypychaj swoje ciało na lód, używając nóg, opierając się na zgiętych rękach.
Jeśli lód się łamie, nie przestawaj próbować wydostać się.
Spróbuj ostrożnie opierać się klatką piersiową na brzegu lodu i przerzucić jedną, a potem drugą nogę na lód. Jeśli lód wytrzyma, powoli pełzaj w kierunku brzegu.
Pełzaj w stronę, z której przyszedłeś – lód tam już został sprawdzony pod kątem wytrzymałości. Oddal się o 2-3 metry, wstań i idź do najbliższego miejsca zamieszkania. Odpocznij tylko w ciepłym pomieszczeniu.

Jeśli osoba wpadła do przerębla:
Poproś kogoś o wezwanie „karetki” i ratowników lub zadzwoń sam po numer „112”.
Zaopatrz się w jakąkolwiek długą kij, deskę, tyczkę lub linę albo długi szalik. Można związać razem szaliki, paski lub odzież.
Zwiąż na końcu liny węzeł.
Spróbuj zbliżyć się do przerębla po śladach, ostatnie 10-15 metrów poruszaj się czołgając, szeroko rozstawiając ręce i nogi i pchając przed sobą sprzęt ratunkowy, ostrożnie przesuwaj się w kierunku przerębla.
Zatrzymaj się w odległości kilku metrów od osoby w wodzie, rzuć jej linę, kawałek odzieży, podaj kij lub tyczkę. (Pamiętaj! Nie nawijaj liny na rękę – poszkodowany może pociągnąć cię do przerębla.)
Ostrożnie wyciągnij poszkodowanego na lód i razem pełzajcie z niebezpiecznej strefy. Pełzajcie w stronę, z której przyszliście.
Dostarcz poszkodowanego do ciepłego miejsca. Udziel mu pierwszej pomocy do przyjazdu lekarzy: zdejmij mokrą odzież, energicznie pocieraj ciało (aż skóra stanie się czerwona) wilgotną ściereczką nasączoną alkoholem lub wódką, napój poszkodowanego gorącą herbatą. W żadnym wypadku nie dawaj poszkodowanemu alkoholu – w takich przypadkach może to prowadzić do śmierci.

Zadzwoń po pomoc medyczną.