India heeft zich snel gepositioneerd als een wereldleider in de ontwikkeling van zonne-energie. In 2020 bereikte het land een cumulatieve geïnstalleerde capaciteit van 35 GW, en het ambitieuze doel om tegen 2030 500 GW aan hernieuwbare energiecapaciteit te behalen, onderstreept de vastberadenheid om de rol van zonne-energie in de nationale energiemix uit te breiden. De enorme groei van zonne-energie in India is niet alleen te danken aan de overvloedige zonnebronnen, maar ook aan de krachtige steun van de overheid, aanzienlijke investeringen in infrastructuur en voortdurende innovaties in technologieën.

Een van de grootste zonneparken ter wereld, de Bhadla Solar Park in Rajasthan, heeft bijvoorbeeld een capaciteit van 2,25 GW bereikt. Dit park maakt gebruik van fotovoltaïsche (PV) technologie, wat aangeeft dat de keuze van technologie afhangt van verschillende factoren zoals zonnestraling, beschikbaarheid van land, kosten en projectdoelen.

De Verschillende Zonne-energietechnologieën in India

India maakt gebruik van verschillende technologieën om zonne-energie te genereren, elk met zijn eigen voordelen, afhankelijk van de lokale omstandigheden. De belangrijkste technologieën die in het land worden gebruikt, zijn fotovoltaïsche (PV) systemen, fotovoltaïsche-thermische (PV-T) systemen en geconcentreerde zonne-energie (CSP).

Fotovoltaïsche (PV) Zonneparken

De fotovoltaïsche technologie is de meest gebruikte in India. Een van de grootste voorbeelden hiervan is het Kamuthi Solar Power Project in Tamil Nadu, dat in 2016 werd gelanceerd. Met een capaciteit van 648 MW was het destijds de grootste zonnecentrale ter wereld op één locatie. De Pavagada Solar Park in Karnataka, met een oppervlakte van ongeveer 13.000 acres, is ook een indrukwekkend voorbeeld. Het park heeft een initiële capaciteit van 600 MW en maakt gebruik van fotovoltaïsche technologie door middel van zonnepanelen en omvormers.

In Rajasthan vinden we de Bhadla Solar Park, het grootste zonnepark in India met een capaciteit van 2,25 GW, dat eveneens afhankelijk is van PV-technologie. De regio profiteert van een hoog zonnestralingniveau en gunstige weersomstandigheden voor zonne-energieproductie. Andere grote projecten, zoals de Kurnool Ultra Mega Solar Park in Andhra Pradesh en de Rewa Ultra Mega Solar Park in Madhya Pradesh, gebruiken ook PV-systemen en dragen bij aan de groei van zonne-energie in het land.

Fotovoltaïsche-Thermische (PV-T) Zonnecentrales

De PV-T-technologie is een opkomende techniek die zowel elektrische energie als thermische energie genereert. De Cochin International Airport in Kerala is een van de weinige locaties in India die deze technologie toepast. Het systeem bestaat uit zowel zonnepanelen als thermische collectoren die tegelijkertijd elektriciteit en warmte genereren. Dit soort systemen worden steeds vaker toegepast, ook op daken van woningen en bedrijven, waar ze direct in de energiebehoefte van de consument voorzien.

Geconcentreerde Zonne-energie (CSP)

Naast fotovoltaïsche technologieën wordt ook geconcentreerde zonne-energie (CSP) steeds meer ingezet. CSP-technologie maakt gebruik van spiegels of lenzen om zonlicht te concentreren en te gebruiken voor het opwekken van stoom, die op zijn beurt turbines aandrijft voor elektriciteitsproductie. Het Rewa Ultra Mega Solar Park is een van de grootste zonneparken die zowel PV- als CSP-technologie combineert om de zonnestraling optimaal te benutten.

Een ander belangrijk voorbeeld is de NTPC Dadri Solar Power Plant in Uttar Pradesh, waar een hybride benadering wordt gebruikt, met zowel PV-panelen als een CSP-systeem. Dit stelt de installatie in staat om zowel zonne-energie als thermische energie te gebruiken, waardoor de efficiëntie en de energieproductiecapaciteit worden verhoogd.

Innovaties en Toekomstige Vooruitzichten

India blijft zich inzetten voor de ontwikkeling van nieuwe zonne-energietechnologieën. De nadruk ligt op de verbetering van de efficiëntie van zonnepanelen, innovaties in energieopslagoplossingen en de uitbreiding van hybride systemen die verschillende technologieën combineren voor maximale energieopbrengst. Daarnaast wordt er veel onderzoek gedaan naar de toepassing van drijvende zonneparken, die op waterlichamen kunnen worden geïnstalleerd, waardoor de landbeperkingen voor zonne-energie worden verminderd.

De overheid speelt een cruciale rol in de vooruitgang van de zonne-energiesector in India. Beleidsmaatregelen zoals belastingvoordelen, subsidies en de introductie van verschillende programma’s voor de ontwikkeling van zonneparken dragen bij aan de snelheid van de implementatie van zonne-energieprojecten. Bovendien is er steeds meer internationale samenwerking op het gebied van technologie en investeringen, wat India in staat stelt om gebruik te maken van de nieuwste innovaties.

Het belangrijkste aspect voor de toekomstige groei van de zonne-energie in India is echter de integratie van zonne-energie met het elektriciteitsnet en de verdere uitbreiding van energieopslagcapaciteiten. Aangezien zonne-energie afhankelijk is van weersomstandigheden, is de opslag van energie cruciaal om een stabiele energievoorziening te garanderen, zelfs wanneer de zon niet schijnt.

Het potentieel van zonne-energie in India is enorm. De voortdurende technologische innovaties en de strategieën die de overheid implementeert, zullen India niet alleen helpen om zijn nationale energiedoelen te bereiken, maar ook om zijn positie als wereldleider in hernieuwbare energie te versterken.

Hoe zonne-energie de economie en het milieu in India beïnvloedt

Zonne-energie heeft zich de laatste jaren gepositioneerd als een onmiskenbare bron van hernieuwbare energie in India. Dankzij de dalende kosten van zonne-energie, belastingvoordelen van de overheid en de concurrentie met fossiele brandstoffen zoals steenkool, wordt zonne-energie steeds aantrekkelijker. Bovendien biedt India enorme mogelijkheden voor de import van goedkope zonnepanelen uit China, wat bijdraagt aan de snelle groei van de zonne-energiemarkten in het land. De rol van zonne-energie in de werkgelegenheid is aanzienlijk, aangezien de sector in 2021 80.000 banen ondersteunde, en er wordt verwacht dat dit aantal in de komende jaren nog verder zal groeien.

De verspreiding van zonne-energie heeft niet alleen te maken met de grootschalige opwekking van elektriciteit, maar ook met de economie op lokaal niveau, vooral in landelijke gebieden. Zonne-energieprojecten bieden nieuwe zakelijke kansen, inkomsten en banen, wat de economische omstandigheden in rurale gebieden stimuleert. De grote landoppervlakten die nodig zijn voor zonne-energieinstallaties bieden landbezitters de kans om extra inkomsten te genereren door middel van landverhuur. Zowel grootschalige als kleinschalige zonne-energiecentrales vereisen vakbekwaam personeel voor de installatie en het onderhoud. Het werk varieert van elektrotechnische en civiele werkzaamheden tijdens de installatie, tot dagelijkse operationele en onderhoudstaken. Er is zelfs vraag naar ongeschoolde arbeid, bijvoorbeeld voor het reinigen van zonnepanelen en voor beveiliging van de installaties, wat ook bijdraagt aan het bevorderen van werkgelegenheid in rurale gebieden.

Volgens een onderzoek van de Internationale Organisatie voor Hernieuwbare Energie (IRENA) is India verantwoordelijk voor ongeveer 7% van de wereldwijde werkgelegenheid in de hernieuwbare energiesector. De on-grid zonne-energie-installaties in India bieden naar schatting 137.000 banen, terwijl off-grid systemen goed zijn voor 80.600 banen. Beleidsmakers verwachten dat deze cijfers verder zullen groeien naarmate meer zonne-energie wordt geïnstalleerd. Het is essentieel dat er gericht vaktechnische en mechanische opleidingen worden aangeboden om geschoolde arbeidskrachten voor deze sector op te leiden.

Naast de technologische en economische voordelen biedt de inzet van zonne-energie een oplossing voor de ernstige milieuproblemen die India doormaakt. De vraag naar energie is de laatste jaren exponentieel gestegen, vooral als gevolg van de bevolkingsgroei, economische ontwikkeling en verstedelijking. India, als het dichtstbevolkte land ter wereld, is een van de grootste verbruikers van conventionele energie, die voornamelijk afkomstig is van kolencentrales. Deze centrales zijn de grootste uitstoters van broeikasgassen, zoals koolstofdioxide (CO2), stikstofoxiden (NO2) en zwaveloxiden (SO2). De CO2-uitstoot per kilowattuur voor elektriciteit opgewekt uit kolen wordt geschat op 0,96 kg, wat, rekening houdend met de verliezen tijdens distributie en transmissie, oploopt tot 2 kg CO2/kWh.

Het gebruik van zonne-energie kan een significante bijdrage leveren aan het verminderen van de CO2-uitstoot in India. De Renewable Energy Corporation (REC) schat dat de zonne-energiesector verantwoordelijk kan zijn voor 40% van de benodigde vermindering van de CO2-uitstoot, wat neerkomt op een besparing van 1,31 gigaton CO2. Deze besparing kan worden gerealiseerd door de capaciteit van zonne-installaties met 374 GW te verhogen, wat tweeënhalf keer meer is dan de huidige geschatte installaties in 2025. In de afgelopen jaren zijn verschillende initiatieven van de Indiase overheid gelanceerd om de emissies te verminderen, zoals grootschalige zonne-installaties en zonnedaken op woningen en bedrijven.

Het is van groot belang dat de Indiase overheid blijft investeren in zonne-energie en tegelijkertijd de ambities voor emissiereductie blijft verhogen. De Nationale Gecombineerde Bijdrage (NDC) van India, die in oktober 2015 werd gepresenteerd aan het UNFCCC, streefde naar een vermindering van de broeikasgassen met 33-35% van het bruto binnenlands product (BBP) ten opzichte van de niveaus van 2005 tegen 2030. Recentelijk heeft de Indiase premier Narendra Modi tijdens de COP26 in Glasgow aangekondigd dat dit percentage wordt verhoogd naar 45% tegen 2030. Tussen 2005 en 2016 is de emissie-intensiteit van het BBP al met 24% verminderd. De nieuwe beleidsmaatregelen omvatten onder andere de National Solar Mission (NSM), die beoogt 40% van de elektriciteit uit hernieuwbare bronnen te halen tegen 2030.

Daarnaast heeft de Indiase regering ook specifieke programma’s gelanceerd om zonne-energie in specifieke sectoren, zoals de landbouw, te bevorderen. Het Pradhan Mantri Kisan Urja Suraksha evam Utthaan Mahabhiyan (PMKUSUM) is gericht op het bevorderen van zonne-energie in landelijke gebieden, terwijl de Atal Jyoti Yojana (AJAY) voorziet in de installatie van straatverlichting op zonne-energie. Deze initiatieven dragen niet alleen bij aan het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, maar ondersteunen ook de overgang naar een duurzamer energiegebruik in verschillende delen van het land.

Het belang van zonne-energie in India ligt dus niet alleen in de bijdrage aan de vermindering van de CO2-uitstoot, maar ook in de kansen die het biedt voor werkgelegenheid, economische groei en het verbeteren van de levensomstandigheden in landelijke gebieden. De toekomst van zonne-energie in India is veelbelovend, mits de juiste investeringen in infrastructuur, scholing en beleidsmaatregelen worden doorgevoerd.