Het behalen van netwerkbrede consensus in low-power draadloze netwerken is essentieel voor de succesvolle implementatie van moderne, gedistribueerde systemen, zoals het Internet of Things (IoT) en autonome netwerken. Deze netwerken worden gekarakteriseerd door beperkte middelen, zoals verbruik van energie en verwerkingscapaciteit, en worden vaak geconfronteerd met problemen zoals netwerkfluctuaties en storingen van nodes. De uitdagingen die zich hierbij voordoen, maken de zoektocht naar efficiënte en betrouwbare consensusmechanismen des te belangrijker.

Een van de belangrijkste innovaties op dit gebied is het gebruik van vernieuwde versies van traditionele consensusprotocollen, zoals Paxos en PBFT (Byzantine Fault Tolerant Protocols), die specifiek zijn aangepast voor draadloze netwerken met beperkte energiecapaciteit en dynamische communicatiewijzigingen. Het Wireless Paxos-protocol is een goed voorbeeld van zo'n innovatie. Het herschikt de traditionele unicastcommunicatie van Paxos naar een veel-kant-veel communicatie, waardoor de intrinsieke broadcastcapaciteiten van draadloze netwerken optimaal worden benut. Dit verbetert niet alleen de snelheid waarmee consensus wordt bereikt, maar verhoogt ook de fouttolerantie, zelfs bij communicatie- of node-uitval. In tests met tot 188 nodes bleek dit protocol in staat om consensus te bereiken in slechts 289 milliseconden, wat een aanzienlijke verbetering is ten opzichte van conventionele methoden.

Daarnaast heeft de ontwikkeling van Wireless PBFT door Goyal et al. de deur geopend naar meer energie-efficiënte en snellere consensusmechanismen voor IoT-systemen. Het ReLI-framework, dat specifiek is ontworpen voor resource-constrained IoT-omgevingen, biedt een manier om Byzantine fault tolerance te realiseren, waarbij het gebruik van synchrone transmissietechnieken de communicatie-efficiëntie en de energiekosten aanzienlijk verbetert. Dit maakt het mogelijk om tot 80% sneller te opereren en tot 78% minder energie te verbruiken in vergelijking met traditionele Byzantine fault-tolerantie-oplossingen. Door deze verbetering wordt de levensduur van batterijen in IoT-apparaten aanzienlijk verlengd, wat van cruciaal belang is voor de schaalbaarheid van dergelijke systemen in de praktijk.

Naast deze protocolinnovaties speelt de Trusted Execution Environment (TEE) een belangrijke rol in het verbeteren van de fouttolerantie en de beveiliging van gedistribueerde systemen. TEEs, zoals ARM TrustZone en Intel SGX, creëren een beveiligde ruimte binnen een hoofdprocessor waar gevoelige gegevens en code kunnen worden uitgevoerd zonder risico op inbraak, zelfs als het besturingssysteem van het apparaat wordt gecompromitteerd. Het gebruik van een TEE in consensusmechanismen biedt bescherming tegen kwaadwillige aanvallen en garandeert de integriteit van de gegevens, wat van essentieel belang is voor het implementeren van veilige en betrouwbare netwerken.

Een innovatief voorbeeld van het gebruik van een TEE is het RATCHETA-algoritme, dat de Byzantine fault tolerance verbetert door gebruik te maken van een hybride foutmodel dat is gebaseerd op een klein vertrouwd subsysteem binnen de ARM TrustZone. Deze aanpak maakt het mogelijk om tot n-1/2 Byzantine fouten te verdragen zonder dat de consensuscapaciteit van het netwerk in gevaar komt. Dit algoritme is getest in kleine draadloze netwerken van Raspberry Pi-apparaten, waar het zijn robuustheid bewees bij het omgaan met netwerkomstandigheden die gekarakteriseerd worden door berichtenverlies en onbetrouwbaarheid.

Naast de bovengenoemde protocollen is er de opkomst van random mechanisms, die essentieel zijn voor het bereiken van consensus in asynchrone netwerken. Door het introduceren van willekeurigheid kunnen consensusalgoritmen beter omgaan met situaties waarin traditionele deterministische methoden falen, zoals het bekende FLP-onmogelijkheidsresultaat, dat stelt dat consensus niet kan worden bereikt in een asynchroon systeem als zelfs maar één node kan falen. In draadloze netwerken, waar storingen door communicatieproblemen of bewegende nodes vaak voorkomen, biedt willekeurigheid een krachtig hulpmiddel om de symmetrie in besluitvormingsprocessen te doorbreken, wat uiteindelijk leidt tot een snellere en betrouwbaardere consensus.

Het integreren van willekeurige mechanismen binnen consensusprotocollen biedt meerdere voordelen, waaronder het verminderen van de complexiteit van de berichten en het verbeteren van de efficiëntie van de communicatie. Lokale willekeurige bitgeneratoren stellen nodes in staat om onafhankelijke, onbevooroordeelde beslissingen te nemen, die het consensusproces bevorderen, zelfs in het geval van storingen of netwerkonderbrekingen. Dit maakt het mogelijk om consensus te bereiken in uitdagende omgevingen, zoals draadloze ad hoc-netwerken, waar dynamische veranderingen in de netwerkstructuur vaak optreden.

Samenvattend, het streven naar netwerkbrede consensus in low-power draadloze netwerken vereist innovatieve benaderingen die zowel rekening houden met de technische beperkingen van de netwerken als met de noodzaak om betrouwbare en fouttolerante systemen te ontwikkelen. Door het toepassen van nieuwe ideeën zoals de herschikking van traditionele consensusprotocollen, het gebruik van synchrone transmissies en het integreren van TEEs en willekeurige mechanismen, kunnen we robuuste oplossingen creëren die geschikt zijn voor de vereisten van toekomstige gedistribueerde toepassingen in dynamische netwerkomgevingen. De vooruitgangen in deze technieken maken het mogelijk om de betrouwbaarheid en efficiëntie van draadloze netwerken te verbeteren, wat van cruciaal belang is voor de ontwikkeling van autonome systemen en IoT-toepassingen.

Hoe worden fouten in draadloze netwerken aangepakt bij consensusprotocollen?

Fouten in draadloze netwerken vormen een belangrijke uitdaging bij het ontwikkelen van fouttolerante consensusprotocollen. De betrouwbaarheid van een netwerk hangt sterk af van de stabiliteit van verschillende lagen in het netwerkmodel, waaronder de fysieke, protocol- en datalagen. In dit kader moeten we de verschillende soorten storingen en de impact ervan op de consensusprocessen grondig begrijpen om effectievere en robuustere systemen te ontwerpen.

In de eerste plaats is het essentieel te begrijpen dat storingen op de fysieke laag vaak de grootste invloed hebben op het functioneren van consensusprotocollen. Het fysieke netwerk is vatbaar voor fluctuaties in de signaalsterkte en vertragingen, wat kan leiden tot het verlies van berichten of een vertraagde ontvangst. Dit probleem doet zich vooral voor in draadloze netwerken, waar de kwaliteit van de link tussen knooppunten sterk kan variëren. Wanneer een knooppunt bijvoorbeeld een voorstel uitzendt, kan een vermindering van de kwaliteit van de communicatie ervoor zorgen dat sommige knooppunten het voorstel niet op tijd ontvangen. Evenzo kan het antwoordbericht mogelijk niet op tijd worden ontvangen, wat de consistentie van de protocolstatus verstoort. Dit leidt tot protocolanomalieën en kan zelfs leiden tot een situatie waarin knooppunten vast komen te zitten in een eeuwige wachttijd zonder voldoende bewijs om consensus te bereiken.

Naast de problemen op de fysieke laag spelen ook de datalaagstoringen een aanzienlijke rol. In tegenstelling tot fysieke storingen, waarbij het signaal verlies of vertraging betreft, gaat het bij de datalaag om fouten in de gegevens zelf. Hierbij kunnen knooppunten onbedoeld foutieve, valse of onvolledige berichten verzenden, wat de juistheid van de consensusresultaten kan beïnvloeden. Dit type fout komt veel voor in gedistribueerde databasesystemen, waar consensusmechanismen worden toegepast om ervoor te zorgen dat alle knooppunten het eens zijn over updates, inserts of verwijderingen in de database. Wanneer knooppunten fouten maken door bijvoorbeeld het verzenden van onjuiste informatie, kan dit leiden tot inconsistente gegevens in de database, wat de betrouwbaarheid van de uiteindelijke consensus ondermijnt.

De toepassing van consensusmechanismen in gedistribueerde netwerken kent verschillende uitdagingen. Storingen in de datalagen kunnen indirect invloed hebben op de uiteindelijke beslissing, maar zijn moeilijker te detecteren en aan te pakken. In situaties van gedistribueerd leren bijvoorbeeld, waar knooppunten moeten overeenkomen over globale modelparameters, kunnen storingen in de communicatie de verzameling van gegevens verstoren. Wanneer de draadloze kanalen fouten introduceren die leiden tot vertekende of bevooroordeelde gegevens, kunnen knooppunten verschillende lokale modellen ontwikkelen die vervolgens de nauwkeurigheid van het globale model aantasten.

Naast de problemen met de datalaag kunnen er ook discrepanties ontstaan tussen de waarnemingen van verschillende knooppunten. Dit kan vooral problematisch zijn in scenario’s van situational awareness, waarbij knooppunten een uniform begrip van de situatie moeten vormen. Verschillen in de waarnemingscapaciteit kunnen leiden tot verschillende inzichten over dezelfde gebeurtenis. Bijvoorbeeld, een knooppunt in het centrum van een interessegebied kan een gebeurtenis eerder detecteren dan knooppunten aan de rand, die mogelijk geen toegang hebben tot de benodigde gegevens vanwege een beperkte waarnemingsafstand. Dit kan het netwerk in verwarring brengen en de uiteindelijke consensus beïnvloeden.

Fouten op de toepassingslaag zijn moeilijker te adresseren, omdat ze vaak indirect zijn en voortkomen uit onvolledige of verouderde informatie. Wanneer knooppunten verkeerd geïnformeerd raken door verloren of vertraagde berichten, kan dit leiden tot misverstanden die de algehele besluitvorming verstoren. Dit geldt vooral wanneer netwerken door mobiliteit of onderbrekingen in de verbindingen worden gesegmenteerd. In dat geval evolueren gescheiden netwerkgedeelten naar verschillende staten, die geen up-to-date informatie meer kunnen uitwisselen, wat de situatie verder bemoeilijkt.

Bij het ontwikkelen van fouttolerante consensusprotocollen voor draadloze netwerken is het noodzakelijk om de interactie tussen storingen op verschillende lagen van het netwerk te begrijpen. Terwijl de fysieke laag vaak wordt gezien als de primaire oorzaak van storingen, kunnen de datalaag en toepassingslaag ook op subtiele manieren de stabiliteit van de consensus beïnvloeden. Het is van groot belang om deze verschillende factoren mee te nemen bij het ontwerp van nieuwe consensusmechanismen, die robuuster en flexibeler moeten zijn dan traditionele algoritmes die zich niet goed lenen voor de onbetrouwbaarheid van draadloze netwerken.

Fouten kunnen worden geclassificeerd op basis van het netwerkmodel, dat doorgaans bestaat uit de fysieke, datalink, netwerk-, transport- en applicatielagen. Binnen de fouttolerante consensusmechanismen kan de focus liggen op één enkele laag, zoals de fysieke laag waar storingen vaak incidentieel en onbedoeld zijn, of de protocol- en datalagen waar de focus ligt op het managen van de integriteit van de verzonden berichten. Verschillende studies hebben zich gericht op de ontwikkeling van algoritmes die deze storingen effectief kunnen beheren, bijvoorbeeld door crashfouten of tijdelijke netwerkstoringen op te vangen zonder de algehele consensus te verstoren.

Bijvoorbeeld, in draadloze sensor- en voertuignetwerken worden algoritmes ontwikkeld om de storingen van draadloze communicatie effectief te beheren, zoals de onbetrouwbaarheid van berichten en de uitdagingen die ontstaan door veranderende netwerkstructuren. Deze benaderingen hebben tot doel de stabiliteit van de netwerkcommunicatie te verbeteren en ervoor te zorgen dat consensus kan worden bereikt, zelfs in dynamische en onbetrouwbare omgevingen.

Naast deze specifieke benaderingen is het ook belangrijk om in gedachten te houden dat een robuust consensusmechanisme niet alleen fouten moet kunnen opvangen, maar ook flexibel genoeg moet zijn om zich aan te passen aan de unieke kenmerken van draadloze netwerken. Het ontwerpen van consensusprotocollen die goed werken in omgevingen met variabele netwerkcondities vereist een diepgaande kennis van zowel de technische aspecten van draadloze communicatie als de theorieën achter gedistribueerde systemen.

Hoe Kan Fysieke Manipulatie de Consensus in Gedistribueerde Systemen Verstoren?

De Byzantijnse consensusprotocollen, en hun varianten, vormen de ruggengraat van gedistribueerde netwerken die veerkrachtig moeten zijn tegen foutieve of vijandige actoren. Deze protocollen zijn ontworpen om veiligheid, transparantie en onveranderlijkheid van de gegevens binnen blockchain-systemen te garanderen. Ze bereiken consensus door verschillende mechanismen, zoals het kiezen van "master nodes", het uitzenden van transacties over het netwerk en het verifiëren van hash-digests. Echter, een van de grootste uitdagingen in het behouden van deze consensus zijn de zogenaamde "Byzantijnse fouten", die ontstaan wanneer knooppunten in het netwerk onbetrouwbare of kwaadaardige gedragingen vertonen.

Er zijn verschillende soorten aanvallen die kunnen optreden binnen een Byzantijnse fout-tolerante consensus, welke verdeeld kunnen worden in vier lagen: aanvallen op de fysieke laag, de protocollaag, de datalaag en de cross-laag aanvallen. Elk van deze lagen vertegenwoordigt een unieke dreiging die de integriteit van het systeem kan ondermijnen.

Fysieke Laag Aanvallen

Aanvallen die zich richten op de fysieke laag van een systeem zijn bijzonder gevaarlijk, omdat ze de fundamenten van de communicatie tussen knooppunten in het netwerk verstoren. Deze aanvallen zijn geworteld in het zogenaamde "Byzantijnse Generaalsprobleem", dat de moeilijkheden beschrijft die ontstaan wanneer verschillende knooppunten proberen consensus te bereiken in de aanwezigheid van defecte of kwaadwillige actoren. Fysieke aanvallen kunnen variëren van eenvoudige vandalisme tot geavanceerde vormen van hardware hacking.

Een veelgebruikte techniek is fysieke manipulatie, waarbij aanvallers doelbewust de hardwarecomponenten van een systeem aanpassen of vernietigen. Dit kan bijvoorbeeld het beschadigen van antennes omvatten, waardoor de mogelijkheid om signalen te verzenden en ontvangen aanzienlijk wordt verminderd. Dergelijke schade kan leiden tot signaalverlies, een verminderde communicatieafstand of zelfs volledige communicatie-uitval, wat de consensusprocedure ernstig verstoort.

Een andere techniek is signaaljamming, waarbij aanvallers radiofrequenties of andere middelen gebruiken om communicatiekanalen te blokkeren of te verstoren. Dit kan leiden tot verstoorde berichtenoverdracht, waardoor knooppunten niet in staat zijn om effectief met elkaar te communiceren, wat de stabiliteit van het consensusmechanisme bedreigt.

Een verder geavanceerde techniek is signaalspoofing. Dit houdt in dat aanvallers valse signalen genereren die de legitieme communicatie nabootsen, waardoor knooppunten misleid worden en mogelijk verkeerde beslissingen nemen, of zelfs geïsoleerd raken van de rest van het netwerk. Signaalspoofing kan ernstige gevolgen hebben, zoals het verstoren van de integriteit van de gegevens en het netwerk zelf.

Gevolgen van Fysieke Manipulatie

Fysieke manipulatie heeft directe gevolgen voor de stabiliteit van het systeem. Het kan leiden tot onjuiste of inconsistente informatie die door knooppunten wordt ontvangen, wat de onderlinge vertrouwen-relaties in het netwerk schaadt en de toestand van knooppunten onvoorspelbaar maakt. Hierdoor wordt het moeilijker om de authenticiteit van berichten te verifiëren, wat de algehele prestaties en veiligheid van het systeem vermindert. In extreme gevallen kan dit zelfs leiden tot netwerkfragmentatie, waarbij het hele systeem uit elkaar valt.

Een ander probleem is de verstoring van communicatiekanalen. Fysieke aanvallen kunnen het communicatienetwerk tussen knooppunten volledig ondermijnen, waardoor de berichtenuitwisseling en de consensusprocessen ernstig worden vertraagd of volledig stoppen. Wanneer aanvallers bijvoorbeeld gebruik maken van signaaljamming of fysieke beschadiging van communicatieapparatuur, kunnen ze ervoor zorgen dat belangrijke communicatie niet op tijd plaatsvindt, wat het risico van een foutieve consensus vergroot.

Verder kunnen aanvallers de beveiligingsmechanismen van het systeem omzeilen door direct in te grijpen op de hardware of de data. Dit vergroot de kwetsbaarheid van het netwerk, omdat aanvallers zo de controle kunnen overnemen over bepaalde knooppunten, wat de integriteit van het hele systeem bedreigt.

Mitigatie van Risico's

Om deze fysieke aanvallen te weerstaan, is het van cruciaal belang dat systemen meerdere verdedigingslagen implementeren. Robuuste hardwarebeveiligingsmaatregelen zijn essentieel om te voorkomen dat kwaadwillende actoren toegang krijgen tot kritieke componenten. Dit kan onder meer het gebruik van beveiligde behuizingen voor apparatuur omvatten, het implementeren van versleutelingstechnieken om gegevens te beschermen, en het regelmatig monitoren van hardware voor tekenen van manipulatie.

Daarnaast moeten systemen gebruik maken van veilige communicatieprotocollen die bestand zijn tegen signalen van verstoring of vervalsing. Dit kan het gebruik van digitale handtekeningen en andere vormen van authenticatie omvatten om de echtheid van berichten te waarborgen. Het voortdurend auditen van het systeem kan helpen om verdachte activiteiten vroegtijdig op te sporen en te voorkomen dat kwaadwillende actoren toegang krijgen tot het netwerk.

Door een gelaagde verdedigingsstrategie te hanteren, kunnen gedistribueerde systemen zich beter wapenen tegen de gevaren van fysieke manipulatie en de gevolgen hiervan op de consensusprocessen minimaliseren. Begrijpen hoe fysieke aanvallen het consensusmechanisme kunnen ondermijnen, stelt systeemontwerpers in staat om robuustere en veerkrachtigere netwerken te bouwen.

Het is echter belangrijk om niet alleen de technologische oplossingen te overwegen. De menselijke factor speelt ook een sleutelrol in de veiligheid van gedistribueerde systemen. Daarom is het essentieel dat ontwikkelaars en operators continu bewust blijven van nieuwe kwetsbaarheden en de evoluerende aard van aanvallen. Het bevorderen van een cultuur van constante waakzaamheid en samenwerking tussen alle actoren in het systeem zal helpen om de robuustheid van blockchain- en gedistribueerde netwerken te waarborgen.

Wat zijn de impacten van signaalverstoring op Byzantijns fouttolerante consensusmechanismen?

In gedistribueerde netwerken, zoals draadloze sensornetwerken, speelt de betrouwbaarheid van communicatie een cruciale rol in het handhaven van de integriteit van consensusmechanismen. Dergelijke netwerken worden echter steeds kwetsbaarder door verschillende vormen van verstoringen, waaronder signaalverstoring en spoofing. Deze verstoringen kunnen niet alleen de betrouwbaarheid van de communicatie tussen knooppunten verminderen, maar ook de effectiviteit van Byzantijns fouttolerante consensusmechanismen aanzienlijk ondermijnen. Dit artikel onderzoekt de impact van signaalverstoring en signaalspoofing op deze mechanismen en biedt een aantal mogelijke benaderingen om de stabiliteit van het systeem te waarborgen.

Signaalverstoring, of jamming, is een techniek waarbij opzettelijk sterke interferentiesignalen worden uitgezonden om de communicatie tussen knooppunten in een netwerk te verstoren. Het doel is om legitieme signalen te blokkeren of te verzwakken, waardoor het voor ontvangers moeilijk wordt om de bedoelde informatie correct te decoderen en te verwerken. Deze verstoring heeft een directe invloed op de efficiëntie van het consensusproces in systemen die afhankelijk zijn van betrouwbare communicatie. Wanneer knooppunten de benodigde informatie niet tijdig kunnen ontvangen, zal het consensusproces vertragen, en in extreme gevallen kan het zelfs volledig worden verstoord.

Het vertrouwen op Byzantijns fouttolerante consensus vereist dat een meerderheid van de knooppunten een consensus bereikt over de staat van het systeem. Dit wordt bemoeilijkt wanneer signaalinterferentie ervoor zorgt dat sommige knooppunten geen gegevens kunnen ontvangen of verzenden. Dit creëert niet alleen vertraging, maar verhoogt ook de moeilijkheid om tot een gezamenlijke beslissing te komen. Het is essentieel om een mechanisme te ontwikkelen dat de communicatie kan herstellen, zelfs onder onbetrouwbare omstandigheden.

Een voorbeeld van een oplossing die zich richt op deze uitdaging is het werk van Zhang et al. Zij introduceerden een protocol dat de signaal-ruisverhouding van draadloze netwerken in overweging neemt. Hun oplossing, het LRBP-protocol, is ontworpen om zowel lage latentie als betrouwbaarheid te waarborgen, waardoor het consensusmechanisme in staat is om effectief te functioneren, zelfs onder suboptimale netwerkomstandigheden. Dit toont aan hoe belangrijk het is om de inherente beperkingen van draadloze communicatie bij het ontwerp van consensusmechanismen in gedistribueerde netwerken te erkennen.

Een ander kritisch aspect van signaalverstoring is de verslechtering van de systeemprestaties. Omdat knooppunten meer tijd moeten besteden aan het herstellen van verloren of vertraagde berichten, kunnen de algehele prestaties van het systeem verminderen. Het verhoogt niet alleen de vertragingen, maar leidt ook tot verspilling van systeembronnen, zoals energie en verwerkingscapaciteit. Dit kan vooral problematisch zijn in netwerken die worden gekarakteriseerd door beperkte fysieke bronnen.

Naast de technische uitdagingen, kunnen signaalverstoring ook de veiligheid van het systeem in gevaar brengen. Malafide knooppunten kunnen de verstoorde communicatie gebruiken om de normale werking van het systeem te ondermijnen. Door legitieme knooppunten te verhinderen deel te nemen aan het consensusproces, kunnen aanvallers de controle over het netwerk overnemen en zelfs zorgen voor datacorruptie of systeemcrashes. In dergelijke gevallen wordt het noodzakelijk om robuuste beveiligingsmaatregelen in te voeren die kwaadaardige knooppunten kunnen identificeren en uitsluiten.

Signaalspoofing, een andere vorm van aanvallen, kan eveneens ernstige gevolgen hebben voor de integriteit van het consensusmechanisme. Bij spoofing proberen aanvallers verkeerde of vervalste informatie naar andere knooppunten te sturen, met als doel de consensus te verstoren. Dit kan leiden tot onjuiste besluitvorming en uiteindelijk de instabiliteit van het hele systeem. In gedistribueerde netwerken waar de integriteit van gegevens essentieel is, kunnen dergelijke aanvallen de betrouwbaarheid van de communicatiekanalen aanzienlijk verminderen.

Om deze aanvallen te verhelpen, zijn er benaderingen ontwikkeld die gebruik maken van blockchain-technologie. Een interessant voorbeeld is het werk van Melih et al., die een blockchain-gedreven oplossing aanboden om inkomende oproep-id spoofing aan te pakken. Door gebruik te maken van een consensusmechanisme met lage latentie, kunnen ze een tweeledige verificatie van oproep-id-gegevens uitvoeren, waardoor valse informatie wordt gefilterd voordat het wordt geaccepteerd door het netwerk.

Hoewel dergelijke technieken zeker bijdragen aan het verminderen van de risico's van signaalspoofing, is het belangrijk om te begrijpen dat geen enkel systeem volledig immuun is voor dergelijke aanvallen. Het is noodzakelijk om voortdurend te zoeken naar nieuwe en verbeterde methoden om de netwerken beter te beschermen tegen zowel jamming- als spoofing-aanvallen.

Het begrijpen van de interacties tussen deze vormen van verstoring is essentieel voor het ontwerpen van robuuste en betrouwbare consensusmechanismen in gedistribueerde systemen. Het is niet alleen noodzakelijk om de technische aspecten van communicatie en signaalverwerking te verbeteren, maar ook om de veiligheid van het netwerk te waarborgen door kwaadaardige activiteiten te detecteren en te neutraliseren. Daarnaast is het belangrijk om te realiseren dat de integriteit van de gegevens die tussen de knooppunten wordt uitgewisseld, de basis vormt voor het hele systeem. Het beschermen van deze integriteit tegen manipulatie is essentieel om de stabiliteit van gedistribueerde consensusmechanismen te waarborgen.