Hoe de erfenis van witte suprematie het Amerikaanse recht en de samenleving blijft achtervolgen

Jacques Derrida herinnerde ons eraan dat elke hegemonie diep verweven is met haar structuren, en in het geval van de Verenigde Staten is het een witte hegemonie die is ingebed in wetgeving, publieke handelingen en openbare ruimtes. Deze hegemonie manifesteert zich in de arrogantie en onrechtvaardigheden van structureel racisme. De dood van Edgar Ray Killen in 2018, de laatste van de beruchte Ku Klux Klan-leden die betrokken waren bij de moorden op burgerrechtenactivisten in Mississippi in de jaren zestig, leek een hoofdstuk af te sluiten. Toch is het boek over witte suprematie, dat niet alleen Mississippi maar de hele natie blijft achtervolgen, daarmee niet gesloten.

De moord op Medgar Evers en de jarenlange juridische strijd tegen Byron De La Beckwith, zijn moordenaar, bieden een diepgaand inzicht in hoe “weaponized whiteness” functioneerde en hoe witte identiteitspolitiek, ondanks nederlagen, weer tot leven kan komen om het heden te kwellen. Fred Shuttlesworth, legendarisch leider van de burgerrechtenbeweging in Birmingham, stelde dat het essentieel is om de waarheid te vertellen: alleen zo kan het worden zoals het zou moeten zijn. Het erkennen van de erfenissen van raciale praktijken uit het verleden is cruciaal om te voorkomen dat racisme in nieuwe gedaanten blijft voortbestaan.

De burgerrechtenbeweging blijft echter een politiek project in beweging, niet voltooid maar voortdurend betwist. Het nationale narratief blijft doordrenkt van witte privileges die het verhaal vertellen als een triomf van rede over onwetendheid en van gelijkheid over discriminatie. De media en populaire cultuur, zoals de film Ghosts of Mississippi, presenteerden de veroordeling van Beckwith als het sluitstuk van de burgerrechtenstrijd, wat de blijvende aanwezigheid van witte suprematie verhulde. Het ontrafelen van deze geschiedenis, en het erkennen van de rol van Medgar Evers en de tegenstand door witte machtsstructuren, is essentieel om te begrijpen waarom het verleden niet afgesloten is en de ongelijkheden van een hervormde witte hegemonie voortduren.

Het is van fundamenteel belang dat de lezer niet alleen de historische feiten begrijpt, maar ook beseft dat het rechtssysteem en de samenleving worden gevormd door deze lange, pijnlijke geschiedenis van raciaal geweld en gerechtigheid die pas na decennia wordt gezocht. De strijd voor raciale rechtvaardigheid is geen afgesloten hoofdstuk, maar een voortdurende opdracht om niet alleen juridische fouten uit het verleden recht te zetten, maar ook de diepere, structurele ongelijkheden te ontmantelen die tot op de dag van vandaag voortleven. De verhalen van activisten zoals Medgar Evers zijn symbool en herinnering aan de noodzaak om voortdurend het narratief te herzien, om de spookbeelden van witte suprematie te confronteren en om te streven naar een werkelijk rechtvaardige samenleving.

Hoe rechtvaardigde raciale ideologie de gewelddadige uitbreiding van de Verenigde Staten in de 19e eeuw?

Tegelijkertijd bestonden er in de negentiende eeuw ook serieuze debatten over de Amerikaanse expansie en de zogenaamde mars van de beschaving, met name rondom de annexatie tijdens de Mexicaanse Oorlog. John Quincy Adams, voormalig president en lid van het Congres, was een van de weinigen die deze politiek scherp bekritiseerde. Hij waarschuwde zijn collega’s dat de annexatie van Texas het racistische oorlogvoeren zou versterken en stelde dat racisme en oorlog de enige zaken waren die de republiek betekenis zouden geven. In zijn toespraak confronteerde hij James Knox Polk met de harde waarheid van de uitroeiingspolitiek tegenover de oorspronkelijke bewoners en Mexicaanse bevolking. Andere politici, zoals de senator John Calhoun, koesterden de wens de Unie te bewaren als een “Caucasische” natie, terwijl abolitionisten zoals Frederick Douglass de oorlog afkeurden als een vorm van blanke hebzucht en overheersingsdrang. Toch waren er ook blanke abolitionisten die, ondanks hun afkeer van slavernij, een raciaal gedreven manifest destiny omarmden, waarbij zij geloofden dat de Anglo-Saksische overheersing onvermijdelijk was en gerechtvaardigd door raciale superioriteit.

Deze raciale ideologie diende niet alleen om de agressieve expansie te rechtvaardigen, maar bepaalde ook de sociale hiërarchie binnen de Amerikaanse samenleving. Nieuwe immigranten, met name uit Ierland, werden uitgesloten en neergezet als inferieur ten opzichte van de “zuivere” Anglo-Saksische Amerikanen. Josiah Strong’s werk Our Country uit 1886 is exemplarisch voor deze denkwijze, waarin hij de wereld zag als een speelveld waarop de Anglo-Saksische race gedestineerd was andere “zwakkere” rassen te verdrijven, assimileren of onderwerpen.

Deze geweldscampagnes waren zo wreed dat ze zelfs tot militaire rechtszaken leidden, al resulteerden die zelden in serieuze straffen voor de verantwoordelijken. Het onderdrukken van opstanden op de Filipijnen was daarmee niet slechts een militaire operatie, maar een voortzetting van het blanke terrorregime dat al decennia lang werd gevoerd op het Amerikaanse continent. Het ontmenselijken van de “ander” was fundamenteel voor het handhaven van deze orde, waarbij de vijand werd afgebeeld als minder dan mens, wat het extreme geweld legitimeerde.

Het is cruciaal te begrijpen dat deze gebeurtenissen niet losstaan van elkaar, maar onderdeel zijn van een continuüm waarin raciale suprematie en imperialisme elkaar versterken. Het raciale denken vormde de ideologische basis voor geweld en onderdrukking, en diende tegelijkertijd als instrument om interne sociale hiërarchieën te consolideren. Het imperiale project was niet slechts een territoriale expansie, maar ook een strijd om de hegemonie van een bepaalde raciale en culturele identiteit.

De lezers moeten beseffen dat deze geschiedenis diep verweven is met hedendaagse kwesties rondom racisme, kolonialisme en nationale identiteit. De methoden van geweld en uitsluiting die in de negentiende eeuw zijn toegepast, hebben blijvende sporen nagelaten in samenlevingen die nog steeds worstelen met de erfenis van deze ideologieën. Daarnaast toont deze analyse aan hoe raciale ideologieën niet statisch zijn, maar zich aanpassen aan nieuwe contexten en geopolitieke ambities, waardoor ze een blijvende kracht vormen achter vormen van onderdrukking en geweld wereldwijd.

Hoe Systemen van Onrecht de Samenleving Vormgeven: Het Belang van Activisme en Verzet

In de hedendaagse samenleving zien we hoe diepgewortelde systemen van onrecht en ongelijkheid zich blijven manifesteren op verschillende niveaus. Of het nu gaat om racisme, discriminatie op basis van geslacht, of sociaal-economische ongelijkheid, deze systemen blijven een aanzienlijke invloed uitoefenen op individuen en gemeenschappen. Een belangrijk aspect van dit probleem is dat deze systemen vaak onzichtbaar zijn voor degenen die er niet direct door getroffen worden, terwijl ze voor gemarginaliseerde groepen dagelijkse realiteit zijn.

Het idee van 'activisme' is een krachtig antwoord op deze ongelijkheden. Activisten vormen een essentiële schakel in het blootleggen van deze onderliggende structuren van onrecht, door te protesteren, te strijden voor gelijke rechten, en door kritiek te leveren op de machtsstructuren die deze systemen in stand houden. De burgerrechtenbeweging in de Verenigde Staten is misschien wel de bekendste vorm van dit soort verzet, maar het is belangrijk te erkennen dat deze strijd zich over de hele wereld afspeelt, met talloze voorbeelden van mensen die zich verzetten tegen tirannie, onderdrukking en onrechtvaardigheid.

Veel van de strijd die wordt gevoerd is geworteld in de koloniale geschiedenis, waarin naties als de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, en Frankrijk koloniale machten waren die hun eigen economische belangen boven die van inheemse volkeren stelden. Dit verleden heeft zijn sporen nagelaten in de sociale, culturele en politieke structuren van de huidige tijd. Het idee van 'de koloniale erfenis' is cruciaal voor het begrijpen van hoe ongelijkheid voortduurt. Ondanks de formele onafhankelijkheid van veel voormalige kolonies, blijven de sociale en economische systemen vaak sterk verbonden met de koloniale verhoudingen van weleer.

Toch wordt er steeds meer erkend dat we niet alleen naar het verleden moeten kijken om deze problemen te begrijpen, maar ook naar de hedendaagse structuren die deze ongelijkheden in stand houden. Bijvoorbeeld, de manier waarop het politieke en economische systeem in veel landen is ingericht, blijft voordelen bieden aan een kleine, dominante elite, terwijl grote groepen mensen blijven worstelen met armoede, onveilige werkomstandigheden en beperkte toegang tot basisbehoeften zoals onderwijs en gezondheidszorg. Dit heeft geleid tot een bredere discussie over sociale rechtvaardigheid en de noodzaak voor structurele hervormingen.

Het activisme van de 21ste eeuw is dynamischer dan ooit. Naast traditionele vormen van protest, zoals straatdemonstraties, wordt er steeds meer gebruik gemaakt van digitale platforms om mensen te mobiliseren en bewustzijn te creëren. Sociale media heeft het mogelijk gemaakt voor activisten om snel informatie te verspreiden en internationale steun te verkrijgen voor hun zaak. Van de Black Lives Matter-beweging tot de opkomst van de klimaatbeweging, de digitale wereld heeft de kracht van de massa vergroot en een platform geboden voor de stemmen van hen die eerder werden genegeerd.

Maar naast de zichtbare en vocale vormen van activisme, is er ook een andere, vaak onderbelichte kant van de strijd. Dit is de strijd voor onderwijs, voor kennis, voor bewustwording. Veel van de systematische onrechtvaardigheid is geworteld in onwetendheid of in het onvermogen om complexe sociale problemen te begrijpen. Het versterken van kritisch denken en het bevorderen van sociale en politieke betrokkenheid zijn fundamentele aspecten van een bredere verandering. Het bevorderen van een actieve burgermaatschappij, waar mensen niet alleen stemmen, maar ook deelnemen aan gesprekken over de richting die hun samenleving opgaat, is van vitaal belang voor het opbouwen van een rechtvaardigere wereld.

Wat vaak over het hoofd wordt gezien, is de rol die instituties spelen in het bestendigen van onrecht. Of het nu gaat om scholen die bepaalde verhalen vertellen en andere verzwijgen, media die onjuiste of eenzijdige beelden schetsen, of bedrijven die profiteren van uitbuiting in andere landen, de macht van instituties mag niet worden onderschat. In veel gevallen zijn deze structuren het fundament waarop onrecht wordt opgebouwd, en verandering kan pas plaatsvinden als deze structuren worden uitgedaagd en hervormd.

Een ander cruciaal aspect van de hedendaagse strijd is het concept van 'intersectionaliteit'. Dit verwijst naar de manier waarop verschillende vormen van onderdrukking—zoals racisme, seksisme, en homofobie—samenvallen en elkaar versterken. Het erkennen van deze intersecties is essentieel voor het begrijpen van hoe mensen op verschillende manieren worden geraakt door systemen van onrecht. Activisten die werken vanuit een intersectioneel perspectief benadrukken dat we niet alleen de gevolgen van één enkel systeem van onderdrukking moeten aanpakken, maar de verwevenheid van al deze systemen moeten begrijpen en bestrijden.

Het is ook belangrijk om de rol van de staat en wetgeving te onderzoeken. In veel gevallen is de wetgeving ontworpen om de status quo te handhaven, vaak ten koste van de gemarginaliseerde groepen in de samenleving. Van de manier waarop immigratiewetgeving wordt gehandhaafd tot de tactieken die politie- en militaire machten gebruiken om opstanden te onderdrukken, de wetten die een samenleving vormen zijn vaak een instrument van onderdrukking. Het bestuderen van deze wetten en hun impact kan essentieel zijn voor het begrijpen van hoe diepgeworteld en wijdverspreid de ongelijkheid in een samenleving is.