"Spirituele en Morele Vorming in de Les Beeldende Kunst"

"Geestelijke en morele opvoeding in de tekenlessen"
Klimova E.N. - leraar beeldende kunst en technologie, Stary Oskol, MBOU "SOŠ №19 met verdieping in enkele vakken"

"Om een persoon gevoelig en denkend op te voeden, moet hij in de eerste plaats esthetisch opgevoed worden."
Friedrich Schiller

Tegenwoordig zijn onze kinderen omringd door te luide en grove muziek, te felle en agressieve tekenfilms, te gewelddadige computerspellen, vereenvoudigde "mobiele" communicatie, en kinderboeken die echte gevoelens missen. Kinderen hangen vaak vast achter computers, wat tegenwoordig als modern wordt beschouwd. Maar wat krijgen ze hieruit? Aan de ene kant, wanneer een kind goed omgaat met een computer, ontwikkelt het snel reactievermogen en leert het strategieën voor gedrag en leren.
Een van de oorzaken van de geestelijke leegte onder jongeren is het gebrek aan echte voorbeelden van hoogstaande kunst, die bedoeld is om de ziel op te voeden. Juist de vakken in de esthetische cyclus moeten dit tekort aanvullen.

De belangrijkste taken van geestelijke en morele opvoeding van schoolkinderen zijn: kinderen leren het mooie en verhevene aan de ene kant, het lelijke en lage aan de andere kant te begrijpen; hen leren te voelen, de schoonheid van de omringende werkelijkheid te begrijpen en te waarderen, zowel in de natuur als in het sociale leven, in werk en kunst.
Wat zijn de opvoedkundige mogelijkheden van kunst? Kunst legt de geest van het leven vast: hoge kunst - de geest van het verheven leven, lage kunst - de geest van het triviale, boze leven. De intonatie van kunst, haar belangrijkste eigenschap, neemt alle energieën op die in de samenleving werkzaam zijn en vormt de atmosfeer van het leven: de energie van geloof of ongeloof en verwarring, heilige inspiratie of onverschilligheid, geestelijke opwekking of cynisme, groot vertrouwen of verdriet, liefde of verharding van het hart.

1. De vorming van de basis van de kunstzinnige cultuur van de leerlingen als onderdeel van hun algemene geestelijke cultuur, als een bijzondere manier van het leren van het leven en het organiseren van communicatie; ontwikkeling van esthetisch, emotioneel-waardevol inzicht in de omringende wereld; ontwikkeling van observatievermogen, empathie, visueel geheugen, associatief denken, kunstzinnig smaak en creatieve verbeeldingskracht;

2. Ontwikkeling van visueel-ruimtelijk denken als een vorm van emotioneel-waardevolle verkenning van de wereld, zelfexpressie en oriëntatie in de kunstzinnige en ethische ruimte van cultuur;

3. Het beheersen van kunstzinnige cultuur in al haar verscheidenheid van soorten, genres en stijlen als een materiële uitdrukking van geestelijke waarden, geïllustreerd in ruimtelijke vormen (folkloristische kunst van verschillende volkeren, klassieke werken van nationale en buitenlandse kunst, hedendaagse kunst);

4. Het ontwikkelen van respect voor de cultuur van het thuisland, uitgedrukt in architectuur, beeldende kunst, in nationale afbeeldingen van de materiële en ruimtelijke omgeving, in het begrip van de schoonheid van de mens, en veel meer.
   

   Het doel van geestelijke en morele opvoeding is om de sociaal noodzakelijke eisen van de samenleving om te zetten in innerlijke impulsen van het persoonlijkheid van elk kind. Laten we proberen dit probleem op te lossen door middel van middelen van de kunstzinnige en esthetische richting.

Een van de relevante taken van esthetische opvoeding is het ontwikkelen van het vermogen van kinderen om het mooie in zichzelf, in anderen en in de omringende wereld te waarnemen. Een mens leeft te midden van mensen en is een drager van de nationale en sociale cultuur van de samenleving; zijn esthetische opvattingen en oordelen zijn indicatoren van zijn geestelijke en morele ontwikkeling. Artistieke activiteit, als een onmisbaar onderdeel van het proces van geestelijke en esthetische opvoeding, bestaat uit drie soorten activiteiten:

• Waarneming (kunst consumeren);

• Esthetische kennis (kunstwetenschap);

• Artistieke activiteit.
  Gezamenlijke esthetische activiteit bevordert de vorming van esthetisch, emotioneel-waardevol inzicht in de omringende wereld, observatievermogen, visueel geheugen, associatief denken, kunstzinnig smaak en creatieve verbeeldingskracht, positieve relaties met leeftijdsgenoten, de vaardigheid om samen te werken, het begrijpen en waarderen van de artistieke creatie van anderen. Is dit niet wat wordt opgemerkt in de basiswaarden van geestelijke en morele ontwikkeling, evenals in de federale onderwijsstandaard? In het proces van gezamenlijke activiteiten in de tekenlessen verwerven leerlingen ervaring in esthetische communicatie. Hoe beter de communicatie in de les, hoe actiever het proces van het uitwisselen van sensuele beelden, kennis en vaardigheden verloopt, hoe rijker de emotioneel-intellectuele ervaring van de deelnemers wordt. De geestelijke wereld van de leerling wordt rijker.
  

  Ook bestuderen leerlingen in de lessen reproducties van kunstenaars, waarbij ze bepalen welke kleuren de lucht, de aarde, de bomen en verschillende objecten in de werken van meesters bevatten. Kinderen leren werken van beroemde kunstenaars te analyseren – hoe verbazingwekkend ze het enorme, heldere, zonnige luchtruim van de zenit tot de horizon overbrengen! En van dichtbij bestaat dit luchtruim uit penseelstreken: groen-blauwe, roze-blauwe, blauw-paarse tinten. En inderdaad, een zuivere hemelblauwe kleur is niet te vinden tussen de verf. Hier kunnen we veel onverwachte, verschillende auteursbenaderingen zien die de kunstenaar helpen zijn relatie met de omringende wereld over te brengen en zijn individualiteit te tonen.
  
  De methoden van het lesgeven van het vak "Beeldende kunst" kunnen variëren afhankelijk van het niveau van de taken die de leraar zich stelt. Het directe doel van het onderwijs is het overdragen en verankeren van kennis. De "bovenliggende taak" kan het ontwaken van het geestelijke potentieel van de persoonlijkheid zijn, waardoor de kennis van morele normen in overtuigingen overgaat. Dit vereist een levendige, creatieve benadering van het vak van de leraar, het geloof in de geestelijke waardigheid van de mens en de noodzaak van zijn opvoeding. Zo'n leraar zal de weg naar het hart van de leerling vinden, zelfs als vragen over moraliteit, spiritualiteit, zuiverheid, geweten en kuisheid ongebruikelijk en vreemd voor hem zijn. Diep van binnen streeft elke persoon naar een volheid van geestelijk