W procesie badań nad poprawą efektywności wentylacji, kluczowe jest zrozumienie, jak różne parametry, takie jak kształt otworów wentylacyjnych, wpływają na przepływ powietrza oraz na opór, który musi pokonać strumień powietrza. Badania przeprowadzone na różnych typach otworów bocznych w kanałach wentylacyjnych pozwalają na wyciągnięcie cennych wniosków dotyczących optymalizacji konstrukcji wentylacyjnych, szczególnie tych wykorzystywanych w systemach wyciągowych.

W eksperymentach, które miały na celu zbadanie wpływu kształtu otworów bocznych na przepływ powietrza, wykorzystano spiralę umieszczoną na pręcie, który wprowadzano do strumienia powietrza. Zasilana napięciem 12 V DC, spirala pod wpływem prądu elektrycznego ogrzewała się do odpowiedniej temperatury, umożliwiając odparowanie gliceryny. Przeprowadzenie eksperymentów pozwoliło na dokładną analizę, jak zmiany w konfiguracji otworu wpływają na rozdział strumienia powietrza oraz na formowanie strefy wiru (VZ), która oddziela strumień powietrza od głównego przepływu w przewodzie.

Do analizy wyników eksperymentów użyto kamery wideo, rejestrując zmiany w rozdziale strumienia powietrza podczas przesuwania spirali wzdłuż przepływu. Obserwacja ta pozwoliła na wyodrębnienie kluczowych momentów, które najlepiej ilustrowały proces separacji strumienia oraz formowania się tzw. „wolnej strugi” (free jet) – charakterystycznego dla tego typu eksperymentów zjawiska, które miało na celu oddzielenie strefy wiru od głównego strumienia powietrza. Dodatkowo, zaobserwowano słabą zależność między konturami strefy wiru a głębokością przewodu, co było widoczne w bezpośrednim sąsiedztwie ścianek przewodu, zarówno przedniej, jak i tylnej.

Wszystkie te obserwacje są zgodne z wcześniej opublikowanymi badaniami, które wykazały, że zmieniając konstrukcję otworów wentylacyjnych, można znacząco wpłynąć na obniżenie oporu przepływu oraz poprawę efektywności całego systemu wentylacji. Dodatkowo, analiza numeryczna potwierdziła, że zmiany w kształcie otworu wlotowego mogą prowadzić do zmniejszenia lokalnych współczynników oporu, co ma bezpośredni wpływ na zmniejszenie zużycia energii w systemach wentylacyjnych.

Badania te, przeprowadzone z wykorzystaniem metod numerycznych, takich jak symulacje z użyciem modelu turbulencji k–ε oraz RSM (Reynolds Stress Model), pozwoliły na szczegółową ocenę wpływu różnych konfiguracji otworów na przepływ powietrza. Wymagało to przeprowadzenia wielu etapów weryfikacji, w tym dostosowywania gęstości siatki obliczeniowej w rejonach o dużym stopniu zmienności przepływu. Stosowanie odpowiednich modeli turbulencji i funkcji ścianek umożliwiło uzyskanie wiarygodnych wyników, które pozwoliły na określenie lokalnych współczynników oporu w różnych konfiguracjach otworów.

Warto zauważyć, że wyniki uzyskane w trakcie tych badań mają szerokie zastosowanie nie tylko w kontekście wentylacji budowlanej, ale również w kontekście optymalizacji systemów wyciągowych, takich jak okapy kuchenne czy systemy wentylacji przemysłowej. Każda zmiana w kształcie otworów wentylacyjnych lub wprowadzenie nowych elementów do konstrukcji przewodów wentylacyjnych ma potencjał, by poprawić skuteczność wentylacji, jednocześnie zmniejszając zużycie energii.

Warto również zaznaczyć, że efektywność tego typu systemów nie zależy tylko od kształtu otworów czy konstrukcji przewodów, ale także od innych parametrów, takich jak prędkość przepływu powietrza, ciśnienie w systemie czy charakterystyka używanych materiałów. W przypadku bardziej złożonych systemów wentylacyjnych, takich jak te stosowane w przemyśle, ważnym czynnikiem jest również integracja systemu z innymi urządzeniami, które mogą wpływać na przepływ powietrza, jak wentylatory czy urządzenia filtrujące. Takie podejście pozwala na uzyskanie maksymalnej efektywności energetycznej systemów wentylacyjnych.

Jak analiza przepływów separowanych może poprawić projektowanie urządzeń wentylacyjnych z otworami wyciągowymi?

W badaniach nad przepływami separowanymi w urządzeniach wentylacyjnych, szczególną uwagę zwraca się na projektowanie kanałów wyciągowych, w szczególności w kontekście poprawy efektywności redukcji oporów lokalnych (LDC). Wykorzystanie wstawki o odpowiednim kształcie w kanałach wyciągowych stanowi jedną z kluczowych metod, które pozwalają na obniżenie tych oporów. Analiza eksperymentalna, przeprowadzona w ramach badań nad wyciągami z otworami szczelinowymi, pozwala na uzyskanie istotnych wniosków na temat wpływu ukształtowania tych urządzeń na zachowanie przepływu.

W badaniach przeprowadzonych na stanowisku doświadczalnym, gdzie zastosowano wstawki o kształcie zgodnym z konturami pierwszych stref wirów (SVZ), uzyskano wyniki wskazujące na znaczną redukcję LDC. Wartość ta wynosiła około 30%, co jest wynikiem wyraźnie wyższym od wcześniejszych wyników uzyskanych za pomocą symulacji numerycznych (44.3% redukcji). Te różnice mogą wynikać z niedoskonałości samej konstrukcji wstawki oraz możliwych błędów pomiarowych, jednak eksperymenty te potwierdzają, że stosowanie odpowiednich kształtów wstawki w obszarze wirów pozwala na istotne obniżenie oporów przepływu.

W kontekście bardziej złożonych przypadków, takich jak wyciągi prostokątne, techniki takie jak metoda dyskretnych wirów (DVM) oraz obliczeniowa dynamika płynów (CFD) pozwalają na bardziej zaawansowane analizy. W przypadku prostokątnych wyciągów, które nie mogą być rozpatrywane w układach dwuwymiarowych, konieczne jest rozwiązanie problemu w pełnym układzie trójwymiarowym. Określenie granic stref wirów w takich warunkach wymaga podejścia stacjonarnego, ponieważ w ustawieniach niestacjonarnych granice te będą pulsować, co wymagałoby uśredniania w czasie.

W ramach tego podejścia, rozwiązaniem matematycznym jest rozwiązanie równań Laplace'a dla potencjału, gdzie na brzegach wyciągu zdefiniowane są prędkości graniczne. Dzięki temu możliwe jest wyznaczenie linii granicznych stref wirów w układzie trójwymiarowym. Tego typu modele stanowią podstawę do projektowania efektywnych urządzeń wentylacyjnych, w tym wyciągów o prostokątnych otworach, które charakteryzują się lepszą wydajnością i niższymi stratami energetycznymi.

Ważnym aspektem jest też dobór odpowiednich elementów wirów do dyskretyzacji powierzchni urządzenia wentylacyjnego. W tym celu stosuje się ramki wirów prostokątnych oraz proste wiry podkowiastych kształtów, które są wykorzystywane do modelowania wpływu granic wyciągów na przepływ powietrza. Zastosowanie takiej dyskretyzacji pozwala na dokładniejsze odwzorowanie rzeczywistego zachowania przepływu w obszarze wlotu wyciągu. Proces iteracyjny, w którym oblicza się wpływ każdego elementu wiru na danym punkcie, pozwala uzyskać dokładne dane dotyczące rozkładu prędkości oraz oporów przepływu w różnych konfiguracjach urządzenia.

Z perspektywy praktycznego zastosowania tych metod w projektowaniu urządzeń wentylacyjnych, istotne jest uwzględnienie nie tylko samego kształtu wyciągu, ale także precyzyjnego dopasowania geometrii do charakterystyki przepływu w określonym układzie. Również analiza wyników eksperymentalnych powinna obejmować uwzględnienie wszelkich możliwych błędów pomiarowych oraz niedoskonałości konstrukcji wstawki, które mogą wpływać na ostateczny wynik. Dodatkowo, w procesie projektowania urządzeń wentylacyjnych, konieczne jest stosowanie zaawansowanych metod obliczeniowych, które uwzględniają zmienne warunki przepływu powietrza oraz różne konfiguracje otworów wlotowych.

Badania te mają kluczowe znaczenie w kontekście projektowania energooszczędnych urządzeń wentylacyjnych, które charakteryzują się nie tylko wysoką efektywnością, ale także minimalnymi stratami energetycznymi, co ma istotny wpływ na funkcjonowanie nowoczesnych systemów wentylacyjnych, zarówno w budynkach mieszkalnych, jak i przemysłowych.