Sztuczna inteligencja (SI) w ostatnich latach przeżywa okres niespotykanego dotąd rozwoju. Wśród jej przełomów szczególnie wyróżnia się sztuczna inteligencja generatywna (GenAI), która umożliwia maszynom tworzenie oryginalnych tekstów, obrazów, muzyki i kodu o zadziwiającej złożoności. Ten nagły wzrost możliwości otworzył nowe, ekscytujące ścieżki dla twórczej ekspresji oraz rozwiązywania problemów w wielu sektorach gospodarki, ale także zaostrzył dyskusje na temat odpowiedzialnego rozwoju oraz nadzoru nad sztuczną inteligencją.
Szczególnie interesującą kwestią jest kierunek, w jakim zmierza międzynarodowe zarządzanie GenAI. Jednym z głównych punktów odniesienia jest Proces AI z Hiroszimy, zainicjowany przez państwa G7 w grudniu 2023 roku. Jest to pierwszy zbiór polityk, który ma na celu ochronę praw jednostki oraz budowanie zaufania do systemów opartych na sztucznej inteligencji, zwłaszcza tych generatywnych. W maju 2024 roku premier Japonii, Fumio Kishida, ogłosił powołanie "Grupy Przyjaciół Procesu AI Hiroszima" podczas spotkania Rady na poziomie ministerialnym Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Inicjatywa ta, wspierana przez 49 państw i regionów, ma na celu promowanie międzynarodowej współpracy, aby zapewnić globalny dostęp do bezpiecznych, zaufanych i odpowiedzialnych systemów AI.
Niezwykle ważnym aspektem Procesu AI z Hiroszimy jest to, że po raz pierwszy w historii demokratyczne rządy państw G7 zgodziły się na wspólne zasady dotyczące rozwoju GenAI, które uwzględniają poszanowanie praw człowieka, zasady sprawiedliwości, różnorodności, uczciwości oraz ochrony prywatności. Jest to sygnał, że międzynarodowa współpraca w zakresie zarządzania sztuczną inteligencją staje się nie tylko możliwa, ale wręcz niezbędna.
Rozwój technologii AI w drugiej dekadzie XXI wieku zbiegł się z niezwykłym wzrostem jej dostępności dzięki darmowym platformom internetowym oraz chmurowym usługom. GenAI przestał być domeną tylko wielkich firm technologicznych – narzędzia te stały się łatwo dostępne dla małych firm, instytucji edukacyjnych, a nawet indywidualnych twórców. Ta rewolucja nie tylko zrewolucjonizowała sposób, w jaki postrzegamy sztuczną inteligencję, ale również postawiła wyzwania w kwestii regulacji i nadzoru.
Wszystkie te działania mają na celu zapewnienie, że rozwój sztucznej inteligencji będzie odbywał się zgodnie z zasadami prawa, demokratycznymi wartościami, a także z poszanowaniem praw jednostek. Ważne jest, aby AI nie stała się narzędziem opresji, ale służyła dobru publicznemu. Wyzwaniem, które przed nami stoi, jest stworzenie globalnego systemu zarządzania, który nie tylko uwzględnia technologiczną złożoność, ale także różnice kulturowe i polityczne między państwami. Potrzebna jest równocześnie elastyczność i konsekwencja w podejściu do regulacji, aby nie stłumić innowacji, ale jednocześnie zabezpieczyć interesy społeczne.
Ważnym elementem jest także edukacja w zakresie sztucznej inteligencji i odpowiedzialności z nią związanej. Państwa, organizacje międzynarodowe, ale także firmy technologiczne muszą inwestować w budowanie świadomości i wiedzy na temat tego, jak sztuczna inteligencja wpływa na społeczeństwo, gospodarki i życie codzienne. Zrozumienie tych aspektów jest kluczowe, by kształtować polityki, które nie tylko będą odpowiadały na wyzwania techniczne, ale także na społeczne i etyczne problemy związane z AI.
Zarządzanie GenAI nie jest więc tylko kwestią regulacyjną – to także wyzwanie dla całego społeczeństwa. Potrzebujemy globalnej współpracy, by tworzyć ramy prawne, które będą odpowiedzią na tę rewolucję technologiczną, zachowując równocześnie wartości, które są fundamentem naszego porządku prawnego. Kluczowe jest, aby te systemy nie były projektowane w oderwaniu od społeczeństwa, lecz z uwzględnieniem jego potrzeb i obaw.
Jakie mechanizmy zapewniają międzynarodową współpracę w zarządzaniu AI?
Współczesne wyzwania związane z generatywną sztuczną inteligencją (GenAI) wymagają nie tylko zaawansowanych technologii, ale także współpracy między różnymi instytucjami globalnymi, w tym przemysłem, rządami, organizacjami międzynarodowymi i środowiskiem naukowym. Skala wpływu technologii na społeczeństwa i gospodarki na całym świecie stawia przed nami szereg pytań, jak zapewnić odpowiedzialny rozwój oraz jednoczesne minimalizowanie ryzyk związanych z jej stosowaniem. W tym kontekście kodeks postępowania w zakresie sztucznej inteligencji (HCoC) pełni istotną rolę, oferując wytyczne, które pomagają w tworzeniu międzynarodowych standardów i procedur dla zarządzania ryzykiem związanym z AI.
Zgodnie z zasadami zawartymi w HCoC, organizacje są zachęcane do podejmowania działań w celu identyfikacji, oceny i minimalizacji ryzyk na każdym etapie rozwoju i wdrażania zaawansowanych systemów AI. Obejmuje to między innymi testowanie systemów z wykorzystaniem metod takich jak „red-teaming”, które pomagają wykryć potencjalne luki w bezpieczeństwie oraz weryfikować ich niezawodność. Po wdrożeniu technologii organizacje mają obowiązek monitorować potencjalne zagrożenia, błędy oraz przypadki nadużyć, a także dostosowywać swoje działania w zależności od poziomu ryzyka.
Ważnym elementem jest również odpowiedzialne dzielenie się informacjami na temat zagrożeń, incydentów i najlepszych praktyk. Taki model współpracy między przemysłem, akademią, rządami i społeczeństwem pozwala na wspólne rozwiązywanie problemów związanych z bezpieczeństwem i zaufaniem do systemów AI. Efektywność tej współpracy zależy w dużej mierze od przejrzystości działań, szczególnie w odniesieniu do informacji dotyczących możliwości i ograniczeń technologii, a także jej potencjalnych skutków społecznych.
HCoC kładzie także nacisk na rozwój sztucznej inteligencji w kontekście globalnych wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne, zdrowie publiczne czy edukacja. Dążenie do opracowywania rozwiązań opartych na AI, które przyczynią się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju ONZ, jest kluczowe dla zapewnienia, że technologia ta będzie wykorzystywana na rzecz dobra wspólnego, a nie tylko w interesie wybranych grup. Należy pamiętać, że rozwój systemów AI wiąże się z wieloma kwestiami etycznymi i społecznymi, z których najistotniejsze to poszanowanie praw człowieka, demokracji, ochrona prywatności i zwalczanie dezinformacji.
Jednym z fundamentów odpowiedzialnego rozwoju AI jest również rozwój międzynarodowych standardów technicznych. HCoC zachęca do opracowywania i wdrażania najlepszych praktyk w zakresie bezpieczeństwa, uwierzytelniania treści generowanych przez AI oraz polityk dotyczących cyberbezpieczeństwa. W szczególności chodzi o zapewnienie interoperacyjności systemów AI, co ma na celu umożliwienie łatwego rozpoznawania treści wygenerowanych przez sztuczną inteligencję, na przykład poprzez wprowadzenie technik takich jak znakowanie wodne (watermarking).
Należy podkreślić, że HCoC nie jest dokumentem prawnie wiążącym, lecz stanowi istotny element „miękkiego prawa”, które może wywierać wpływ na zachowania organizacji i krajów. Może stanowić fundament dla dobrego zarządzania korporacyjnego, być punktem odniesienia w umowach prywatnych oraz mieć znaczenie w decyzjach sądowych, dotyczących odpowiedzialności cywilnej lub deliktowej.
Ważnym aspektem współpracy międzynarodowej jest również tworzenie mechanizmów, które umożliwią zgodność krajowych regulacji z globalnymi standardami zarządzania ryzykiem. Współczesny rozwój AI wymaga, aby poszczególne państwa wprowadzały regulacje, które będą zgodne z międzynarodowymi wytycznymi, umożliwiającym skuteczne zarządzanie ryzykiem i przeciwdziałanie nadużyciom.
Bezpieczeństwo, przejrzystość i współpraca to kluczowe elementy, które powinny przyświecać tworzeniu zaawansowanych systemów sztucznej inteligencji. Jednak odpowiedzialne podejście wymaga także ciągłego monitorowania technologii oraz dostosowywania regulacji i praktyk do zmieniającego się kontekstu technologicznego i społecznego. Przyszłość AI zależy od naszej zdolności do zrównoważenia innowacyjności z odpowiedzialnością społeczną i etyczną, co pozwoli na jej pełne wykorzystanie w służbie ludzkości.
Jakie są kluczowe cechy i zasady działania protokołów PROFINET i EtherNet/IP w automatyce przemysłowej?
Jak zarządzać uprawnieniami i rolami w SQL Server i Azure SQL Database?
Jakie są mechanizmy i możliwości generowania rodników w fotokatalitycznych reakcjach cyklizacji?

Deutsch
Francais
Nederlands
Svenska
Norsk
Dansk
Suomi
Espanol
Italiano
Portugues
Magyar
Polski
Cestina
Русский