Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) wordt steeds belangrijker in de wereld van zakendoen. In de afgelopen jaren heeft deze benadering zich van een trend binnen sociaal progressieve bedrijven zoals Ben & Jerry’s en Stonyfield Farm ontwikkeld naar een praktijk die door bedrijven van verschillende groottes en sectoren wordt omarmd. MVO draait om het voeren van een bedrijf op een manier die een positieve impact heeft op de gemeenschappen die je bedient. Het omvat tal van aspecten van zakendoen, van recycling tot ethiek, en van milieuwetgeving tot de wijze waarop medewerkers worden behandeld.

In essentie is MVO een strategie die bedrijven helpt om hun verantwoordelijkheid te nemen voor de omstandigheden waarin hun producten worden vervaardigd, zowel lokaal als internationaal. Dit kan een aanzienlijke investering vereisen, maar de voordelen wegen vaak op tegen de kosten. Tegenwoordig willen consumenten producten en diensten kopen van bedrijven die sociaal verantwoordelijk handelen en een positieve impact hebben op hun gemeenschappen. Dit geldt ook voor werknemers die liever voor bedrijven werken die zich inzetten voor maatschappelijke doelen. Bovendien kan een MVO-strategie zelfs helpen om de kosten te verlagen, wat het financieel aantrekkelijk maakt voor bedrijven.

Een sociaal verantwoorde onderneming wordt gekarakteriseerd door verschillende eigenschappen. Ze neemt bijvoorbeeld verantwoordelijkheid voor de omstandigheden waarin haar producten worden geproduceerd, of dat nu door het bedrijf zelf is of door onderaannemers. Daarnaast bevordert het bedrijf recycling en milieuvriendelijk gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Het beschouwt zijn werknemers niet als kostenposten, maar als waardevolle activa die actief betrokken worden bij besluitvorming. Verder is het bedrijf toegewijd aan diversiteit in zowel wervingsbeleid als in de keuze van leveranciers. Het ondersteunt gemeenschappen door middel van vrijwilligerswerk, filantropie en lokale werkgelegenheid. Dit alles gebeurt in overeenstemming met de geldende sociale en milieuwetten en -voorschriften.

Dergelijke maatschappelijk verantwoorde praktijken zijn niet alleen goed voor de reputatie van een bedrijf, maar ze hebben vaak ook praktische voordelen. Bedrijven die investeren in duurzame processen kunnen hun operationele kosten verlagen. Energie-efficiënte apparatuur, bijvoorbeeld, vereist een initiële investering, maar levert op de lange termijn aanzienlijke kostenbesparingen op. Bovendien kan het hebben van een positieve reputatie als sociaal verantwoord bedrijf leiden tot een sterkere klantloyaliteit. Consumenten geven vaak de voorkeur aan bedrijven die ze als maatschappelijk verantwoord beschouwen, wanneer andere aankoopcriteria gelijk zijn.

Een voorbeeld van een bedrijf dat MVO met succes heeft geïntegreerd in zijn bedrijfsvoering is Starbucks. Het bedrijf heeft een aantal sterke bedrijfsprincipes ontwikkeld die gebaseerd zijn op zijn MVO-strategie. Een van de belangrijkste is het streven naar een goede werkomgeving waarin respect en waardigheid centraal staan. Dit wordt gekoppeld aan een stevige inzet voor diversiteit en de hoogste normen van uitmuntendheid in het inkoopproces van koffie. Starbucks streeft er ook naar om positief bij te dragen aan gemeenschappen en het milieu, en ziet winstgevendheid als essentieel voor het succes op lange termijn.

De voordelen van het omarmen van MVO zijn talrijk. Het kan de klantloyaliteit vergroten, kosten verlagen en bijdragen aan de positieve reputatie van een bedrijf. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat medewerkers die werken voor een maatschappelijk verantwoord bedrijf meer betrokken zijn bij hun werk en langer in dienst blijven. Dit kan bijdragen aan een lager verloop en hogere werknemerstevredenheid.

De zakelijke voordelen van MVO zijn dus duidelijk. Maar net zo belangrijk is het feit dat het de weg vrijmaakt voor bedrijven om verantwoordelijkheid te nemen voor hun bredere impact op de samenleving en het milieu. Dit heeft niet alleen voordelen voor het bedrijf zelf, maar ook voor de wereld als geheel. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is niet langer een optionele strategie, maar een essentiële benadering voor bedrijven die duurzaam willen groeien in de moderne zakelijke wereld.

Hoe werkt de franchise-overeenkomst en wat is belangrijk om te weten voor een succesvolle franchise-ervaring?

De franchise-overeenkomst regelt hoe elke locatie binnen het franchise systeem zal functioneren. Het is essentieel om zorgvuldig de markt te kiezen die in staat is het aantal vestigingen aan te kunnen dat je hebt toegezegd te openen. Daarnaast moet je over de financiële middelen beschikken om je ontwikkelingsverplichtingen na te komen, vooral als de eerste locatie trager van start gaat dan verwacht. Uiteraard moet je er ook zeker van zijn dat je in staat bent om elke locatie te exploiteren volgens de voorwaarden van de franchise-overeenkomst.

Wanneer je de rol van masterfranchisenemer op je neemt, krijg je de status van franchisenemer in een bepaald gebied en ben je bevoegd om subfranchises aan te bieden via je masterfranchise-licentie. Zoals elke franchisenemer, zal je als masterfranchisenemer een franchise-disclosure document (FDD) en bijbehorende overeenkomsten aan potentiële subfranchisenemers verstrekken, waarin informatie over jou en je diensten wordt gegeven. In de meeste masterfranchise-relaties zul je eerst enkele eigen vestigingen moeten openen en opereren. Pas als je dat succesvol hebt gedaan, kun je franchise-rechten aanbieden aan andere franchisegevers, zodat zij hun eigen vestigingen in jouw regio kunnen openen en exploiteren. Dit zal doorgaans gepaard gaan met de ondertekening van een masterfranchiseovereenkomst en het betalen van een masterfranchisevergoeding. Omdat subfranchisenemers jou hun initiële franchisevergoedingen en doorlopende royalty's betalen, zul je een percentage hiervan delen met je franchisenemer. De verdeling van dit percentage verschilt sterk afhankelijk van het franchise systeem.

Het masterfranchise systeem is het meest complexe franchise-model. Het is belangrijk om te realiseren dat dit model niet overal even gebruikelijk is. Buitenlandse franchisenemers die de Verenigde Staten binnenkomen, gebruiken het bijvoorbeeld wel, maar in de VS zelf is de populariteit van masterfranchising de laatste jaren aan het afnemen. Dit heeft te maken met technologische vooruitgangen die het mogelijk maken om franchisegevers internationaal beter direct te ondersteunen. De trend verschuift daarom steeds meer naar multi-unit ontwikkeling in plaats van masterfranchising.

Een ander model is dat van de ‘area representative’. Zowel een area representative als een masterfranchisenemer verwerft een territorium om franchisegevers te werven en te ondersteunen, en beide delen de initiële en doorlopende vergoedingen van de franchisegevers met de franchisenemer. Het verschil is echter dat een area representative geen franchisenemer is, geen eigen FDD levert, en geen overeenkomsten ondertekent met de franchisegevers. In wezen is een area representative een commissiemedewerker die de franchisenemer ondersteunt bij de wervings- en operationele processen. De vergoeding die een area representative ontvangt is doorgaans afhankelijk van de prestaties van de locaties in het toegewezen gebied, en het model is eveneens in afname. Hoewel een area representative franchisegevers snel kan werven, kan het delen van royalty's de waarde van het franchise-systeem verminderen wanneer het systeem wordt verkocht. Bovendien ligt de focus van area representatives vaak meer op uitbreiding dan op het ondersteunen van de bestaande franchisegevers, wat kan leiden tot een hogere kans op sluitingen of juridische conflicten.

Het franchise-model is gebaseerd op een contractuele relatie en het is belangrijk te begrijpen dat franchisenemers geen partners zijn van de franchisenemer. Franchisenemers hebben geen fiduciaire verantwoordelijkheid tegenover hun franchisegevers. Dit betekent dat de franchisenemer beslissingen kan nemen die voordelig zijn voor zichzelf en andere franchisegevers, zelfs als deze niet voordelig zijn voor alle betrokkenen. Goede systemen moedigen open communicatie aan via franchisee advisory councils (FAC), maar het blijft de exclusieve verantwoordelijkheid van de franchisenemer om merkbeslissingen te nemen. Facs bieden franchisenemers de kans om hun stem te laten horen, maar de uiteindelijke beslissingen worden altijd door de franchisenemer genomen.

Het is een misverstand om te denken dat franchisenemers echte ondernemers zijn. Als dat het geval zou zijn, zouden zij zelf alle beslissingen willen nemen over hoe het systeem zou moeten functioneren en zouden zij de beperkingen die het franchise-systeem oplegt willen doorbreken. Succesvolle franchisenemers worden vaak ‘formule ondernemers’ genoemd: ze volgen de richtlijnen van het systeem, investeren in het systeem, maar behouden zich een zekere mate van ondernemersgeest. Dit leidt vaak tot de frustratie bij franchisenemers die werkelijk als ondernemers willen opereren. Het idee dat een franchise-systeem de ondernemer de vrijheid ontnemt, kan leiden tot spanningen en conflicten in de relatie tussen de franchisegever en de franchisenemer.

Ondanks dat franchisegevers doorgaans een bewezen systeem bieden, is er geen garantie op succes voor de franchisenemer. Niet alle franchisesystemen zijn succesvol, en niet alle franchisenemers zullen winst maken. Het bezit van een franchise is geen passieve investering, het vereist lange werkuren en toewijding. Zelfs met het beste systeem en het populairste merk is het vaak de franchisenemer zelf die de sleutel tot succes in handen heeft. Franchisenemers moeten in staat zijn om het systeem effectief uit te voeren en ervoor zorgen dat hun vestigingen optimaal functioneren.

Voor beginnende franchisegevers is de manier waarop zij hun franchise-systeem ontwerpen en ontwikkelen cruciaal voor hun vermogen om te groeien en hun systeem succesvol te ondersteunen. De relatie tussen franchisegever en franchisenemer is complex, en het vereist niet alleen een goed systeem, maar ook de juiste mindset van de franchisenemer om het volledige potentieel van de franchise te benutten.