Syngas, een mengsel van koolmonoxide, waterstof en kooldioxide, wordt steeds meer erkend als een belangrijke energiebron in de context van klimaatverandering, milieuproblemen en energieveiligheid. De omzetting van syngas in waardevolle bioproducten via elektrofermentatie vormt een veelbelovende biotechnologische route die microbiologie en elektrochemie combineert om zo een efficiënt en duurzaam proces te creëren. Deze hybride technologie maakt gebruik van micro-organismen die elektrochemische impulsen gebruiken om syngas om te zetten in biobrandstoffen en biochemische stoffen, zoals bio-ethanol en butyraat.

Het succes van deze methode hangt echter af van het optimaliseren van diverse biologische en chemische parameters, die de efficiëntie en schaalbaarheid bepalen. Factoren als de selectie van micro-organismen, de samenstelling van de elektroden, reactorconfiguraties en de integratie van processtappen spelen een cruciale rol. Verdere innovatie op het gebied van materiaalwetenschap, microbieel ontwerp en procesintegratie is daarom essentieel om de electrofermentatie commercieel levensvatbaar te maken.

De duurzaamheid van deze technologie wordt onderbouwd door haar potentieel om hernieuwbare grondstoffen te benutten, bij te dragen aan een circulaire economie en de ecologische voetafdruk te verkleinen. Door het gebruik van syngas, dat bijvoorbeeld kan worden gewonnen uit biomassavergassing of industriële afvalgassen, kunnen fossiele brandstoffen vervangen worden door hernieuwbare en milieuvriendelijke alternatieven. Dit draagt niet alleen bij aan het verminderen van CO₂-uitstoot, maar bevordert ook een evenwichtiger gebruik van grondstoffen in de bio-economie.

Daarnaast is het van belang dat marktsignalen, beleidssteun en investeringen in schone energietechnologieën samengaan met technische verbeteringen om de adoptie van syngas-elektrofermentatie te versnellen. Het proces vereist nog verdere verfijning en opschaling, maar met gerichte onderzoek- en ontwikkelingsinspanningen kunnen de beperkingen in efficiëntie, reactortijd en opbrengst worden overwonnen.

Belangrijk is ook dat de evaluatie van deze technologie breder wordt gezien dan enkel technologische prestaties. Sociale en economische factoren, zoals de acceptatie door de gemeenschap en de economische haalbaarheid, spelen eveneens een cruciale rol in de integratie van deze biotechnologie in bestaande energie- en productiesystemen. Het begrip van de samenhang tussen milieu-impact, maatschappelijke waarden en economische voordelen vormt de basis voor een verantwoorde implementatie.

Om de weg vrij te maken voor een circulaire bio-economie, moet de syngas-elektrofermentatie worden beschouwd binnen een groter systeem van duurzame energieopwekking en grondstoffenbeheer. Het is niet alleen een technische uitdaging, maar ook een vraagstuk van systeemdenken waarbij de wisselwerking tussen technologie, beleid en maatschappij centraal staat. Alleen door deze multidimensionale aanpak kan deze technologie werkelijk bijdragen aan een schonere, efficiëntere en duurzamere toekomst.

Hoe elektro-fermentatie van voedselafval bio-energie kan verbeteren: Innovaties en toepassingen

Elektro-fermentatie is een biotechnologisch proces dat de metabole capaciteiten van micro-organismen combineert met elektromagnetische stimulatie om bio-energie te produceren, zoals ethanol. Dit proces maakt gebruik van specifieke bacteriën die in staat zijn om koolhydraten zoals glucose en fructose af te breken in anaerobe omgevingen, wat resulteert in de productie van ethanol. Gist (Saccharomyces cerevisiae) en Zymomonas mobilis zijn twee van de meest gebruikte bacteriën in dit proces, omdat ze goed presteren in het omzetten van suikers onder deze omstandigheden. De integratie van elektrochemische cellen in fermentatieprocessen zorgt ervoor dat het koolstof vastgelegd en opgeslagen kan worden, wat cruciaal is voor de vermindering van broeikasgasemissies.

Het proces van elektro-fermentatie kan verder geoptimaliseerd worden door het aanpassen van de chemische reacties die plaatsvinden, waarbij elektronentransfer in een gecontroleerde redoxomgeving centraal staat. Dit proces kan bijdragen aan een grotere productie van verschillende bio-energieproducten, afhankelijk van de specifieke behoeften van de sector. De controle over de vorming en afbraak van grote koolstofketenproducten maakt het mogelijk om de productie van een breed scala aan stoffen te sturen, zoals ethanol, butanol, of andere biobrandstoffen. Het gebruik van elektrochemische cellen, die ook wel fermentoren worden genoemd, biedt daarnaast de mogelijkheid om de fermentatieomstandigheden te manipuleren en zo de opbrengst te maximaliseren.

In elektro-fermentatie kan de pH-waarde en de zuurstofconcentratie nauwkeurig worden gecontroleerd. Deze cellen kunnen zo worden ingesteld dat ze de groeiomstandigheden van micro-organismen optimaliseren, waardoor complexe microbieel gemeenschappen, die vaak bestaan uit verschillende soorten micro-organismen, effectief samen kunnen werken. Het gebruik van elektrochemische cellen in deze context biedt dus voordelen op het gebied van efficiëntie, maar ook op het gebied van de biodiversiteit van de gebruikte microben.

De toepassingen van elektro-fermentatie reiken verder dan de bio-energieproductie. Er is groeiende belangstelling voor het gebruik van dit proces in de verwerking van organisch afval, zoals voedselafval, voor de productie van biobrandstoffen. Dit biedt niet alleen voordelen voor de vermindering van afval, maar ook voor de circulaire economie. Door voedselafval om te zetten in waardevolle energiebronnen kan het proces bijdragen aan duurzame productieketens, waarbij koolstofemissies worden gereduceerd.

De rol van elektro-fermentatie in het verbeteren van de efficiëntie van de productie van bio-energie wordt steeds belangrijker, vooral wanneer het gaat om het benutten van hernieuwbare grondstoffen. De technologie kan verder worden aangepast om de selectiviteit van de producten te verbeteren en de groeiomstandigheden van micro-organismen te optimaliseren voor specifieke toepassingen. Dit kan leiden tot de productie van meer gespecialiseerde bio-chemicaliën, die dan weer de basis kunnen vormen voor verdere industriële toepassingen, zoals bioplastics of biochemische stoffen.

Een belangrijk aspect van de elektro-fermentatie is de noodzaak om de juiste technologieën te integreren met bestaande fermentatie-instellingen. Dit vereist niet alleen een gedetailleerd begrip van de elektrochemische processen, maar ook een goede kennis van de microbiele metabolisme, zodat de juiste omstandigheden voor elke toepassing kunnen worden gecreëerd. De technologie maakt gebruik van apparaten die chemische energie omzetten in elektrische energie en vice versa, wat de efficiëntie van de processen verhoogt. Ook de keuze van het elektrochemische cellenontwerp speelt een cruciale rol in de succes van de fermentatieprocessen.

Het verder ontwikkelen van elektro-fermentatie-technologieën kan helpen om de milieu-impact van industriële processen te verlagen, met name door de vermindering van afval en de optimalisatie van de grondstoffenproductie. Het vergemakkelijkt ook de overgang naar een duurzamere industrie, waarbij de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen wordt verminderd en het hergebruik van organisch materiaal wordt bevorderd.

Wat is de rol van bio-ethanol en elektro-fermentatie in duurzame energieproductie?

Bio-ethanol, een van de meest populaire hernieuwbare energiebronnen, wordt vaak gemengd met benzine en heeft potentieel voor gebruik in duurzame luchtvaartbrandstoffen (Perera, 2018; Shindell & Smith, 2019). In tegenstelling tot op petroleum gebaseerde ethanol, wordt bio-ethanol gewonnen uit biomassa, wat het milieuvriendelijk maakt met een lagere CO2-voetafdruk. Hoewel de landbouw- en productieprocessen een zekere koolstofvoetafdruk met zich meebrengen, is de algehele voetafdruk van bio-ethanol aanzienlijk lager in vergelijking met fossiele ethanol (Jain & Kumar, 2024; Sanni et al., 2022). Bio-alcoholen zijn alcoholen die worden geproduceerd uit biologische bronnen of biomassa, zoals gewassen, lignocellulose-afval en voedselresten. Op basis van de gebruikte grondstoffen worden alcoholen ingedeeld in generaties. De eerste generatie wordt geproduceerd uit gewassen, de tweede uit bossen of landbouwresiduen (Melikoglu et al., 2016).

Suikerrietmelasse en bagasse, bijproducten van de suikerindustrie, worden gebruikt als koolstofbron voor micro-organismen die bio-ethanol produceren. In tropische gebieden neemt de industriële opbrengst van bio-ethanol uit Saccharomyces cerevisiae af bij hoge temperaturen. Het opschalen van de bio-ethanolproductie is nodig om commerciële winstgevendheid te behalen. Onderzoek heeft aangetoond dat drie toevoegingen (thiamine, pyridoxine en biotine) de alcoholproductie positief beïnvloeden, hoewel hogere doses vitaminen de lagfase verlengen. Biomassacomplexiteit is echter een uitdaging bij het verbeteren van de ethanolopbrengst. Om dit probleem te overwinnen, moet de biomassa worden gehydrolyseerd met fysieke, chemische en enzymatische behandelingen om de kristalliniteit van de biomassa te verminderen en fermenterbare suikers vrij te geven. Efficiënte voorbehandeling is cruciaal voor de omzetting van maïskolf-biomassa naar bio-ethanol, wat een belangrijke fase is voor economisch succes. Verschillende fysieke, chemische of gecombineerde voorbehandelingsmethoden worden gebruikt, waarbij fysisch-chemische processen met binaire zuren als de meest effectieve voor commerciële toepassingen worden beschouwd (Selvakumar et al., 2022).

Bio-olie-extractie uit lignocellulose via pyrolyse kan een goede optie zijn voor de voorbereiding van brandstoffen. De geëxtraheerde olie bevat echter ook een aanzienlijke hoeveelheid glucosanen die kunnen worden gebruikt voor ethanolproductie via microbische fermentatie. De aanwezigheid van aldehyden, fenolen en zuren in de olie remt de groei van micro-organismen. In een onderzoek werd bio-olie elektrisch behandeld en toegevoegd aan groeimedia voor verdere ethanolproductie door de E. coli-H stam. Deze stam toonde een relatief hogere consumptie van levoglucosaan en een groter ethanolproductiepotentieel dan de controlegroep. In niet-gedetoxificeerde bio-olie media met 1,0% (w/v) levoglucosaan werd een ethanolopbrengst van 0,54 g ethanol/g levoglucosaan behaald (ongeveer 94% van de theoretische ethanolopbrengst) (Wang et al., 2024). De microbiele stam heeft een ethanolproductiepotentieel op industriële schaal, hoewel er verdere opschalingsstudies en kostenanalyses nodig zijn. Gu et al. (2022) onderzochten de invloed van elektrodepotentiaal op metabolische producten. Micro-organismen (Ethanoligenens harbinense) werden geïnoculeerd op de anode. De E. harbinense-geïnoculeerde anodische EF of cathodische EF met 0 V potentiële spanning bood de maximale H2-productie van 1888–1986 mL/L medium, wat 23–26% hoger was dan de open-circuit EF. Daarnaast nam de ethanolproductie met 30,7 ± 13,3% toe in vergelijking met het open-circuit systeem.

Naast ethanol en biogas kunnen ook enkele andere grondstoffen worden geproduceerd via anaerobe fermentatie, en daarom kan elektro-fermentatie (EF) een zegen zijn voor dergelijke processen. Middellange vetzuren (MFAs) zijn vetzuren met een C6-12-keten die een hoge energiedichtheid hebben (3492,4–4798,7 kJ/mol) en een laag O/C-verhouding van 1:3 tot 1:6. Deze verbindingen worden naast energie ook gebruikt in de voedsel-, biomedische en chemische industrieën. Volgens een schatting is de wereldwijde markt voor MFAs eind 2023 gegroeid tot een vraag van $8 miljard, vergeleken met $5,32 miljard in 2014. Palm- of kokosolie zijn traditionele grondstoffen voor de productie van MFAs (Sun et al., 2024). Afvalmaterialen uit rioolslib kunnen ook worden gebruikt voor MFAs. In vergelijking met de controle verhoogde EF de concentratie van kortketenige vetzuren met 0,5 keer en bereikte een concentratie van 82,4 mmol C/L. De combinatie van EF bij verzuring, anaerobe fermentatie en ketenverlenging resulteerde in een MFA-opbrengst van 27,9 mmol C/L, wat 20%–86,6% hoger was dan andere groepen (Sun et al., 2024).

Het elektrochemische systeem van EF heeft ook de groei en diversiteit van elektrochemisch actieve bacteriën ondersteund en de productie van functionele enzymen die betrokken zijn bij de productie van Acetyl-CoA en vetzuursynthese verbeterd. Het was gesuggereerd dat de verbeterde prestaties het gevolg waren van de verbeterde elektrochemische prestaties van het systeem, wat de opbrengst van het product verhoogde. Een ongebalanceerde elektrochemische toestand tijdens het proces verlaagt de opbrengst van eindproducten en verhoogt de procesduur. Daarentegen kan de EF-benadering het metabolische proces moduleren, het redox-evenwicht stabiliseren en de conversie verhogen. Adilkhanova et al. (2024) rapporteerden dat EF de productie van polyglutamaatzuur (PGA) door Bacillus subtilis ATCC 6051 bijna drie keer verhoogde en een opbrengst van 9,13 ± 1,4 g/L bereikte in aanwezigheid van elektrodepotentiaal van 0,4 V versus Ag/AgCl, vergeleken met de controle (3,3 ± 0,99 g/L).

Naast de verhoogde productiviteit is de kosteneffectiviteit van EF een belangrijk voordeel. Een vergelijking van de productie van azijnzuur via microbiele elektrosynthese, anaerobe fermentatie en industriële processen (ethaan-directe oxidatie en methanol-koolstofylatie) via CO2-, CO- en H2O-reductie toonde aan dat zowel elektrosynthese als anaerobe fermentatie hoge productie- en investeringskosten hebben, namelijk respectievelijk 1,44 £/kg en 1770 £/t (microbiele elektrosynthese) en 4,14 £/kg en 1598 £/t (anaerobe fermentatie). In tegenstelling hiermee hebben methanol-koolstofylatie en ethaan-directe oxidatie lagere productie- en investeringskosten van respectievelijk 0,26 £/kg en 261 £/t en 0,11 £/kg en 258 £/t. De combinatie van anaerobe fermentatie en microbiele elektrosynthese verlaagt de investeringskosten met 9% en resulteert in een productieprijs van 0,24 £/kg, wat veel lager is dan de huidige marktprijs van 0,48 £/kg (Christodoulou & Velasquez-Orta, 2016). Deze benadering vermindert niet alleen de kosten, maar maakt ook gebruik van CO2 in de productie, wat de milieuvriendelijkheid van het proces verbetert. Het kan ook mogelijke manieren suggereren om de milieuvervuiling te verminderen.

EF heeft bewezen efficiënt te zijn, maar de commercialisering en opschaling ervan vereisen dat uitdagingen zoals de vereiste hoge spanning, die mogelijk dodelijk voor cellen kan zijn, worden overwonnen. Daarnaast kunnen elektrode-materialen, toxiciteit en fabricagekosten beperkingen vormen voor de verdere ontwikkeling van dit proces.