Autonome voertuigen (AV's) brengen aanzienlijke voordelen met zich mee op het gebied van verkeersveiligheid, efficiëntie en gebruikersgemak. Echter, deze technologieën brengen ook nieuwe uitdagingen met zich mee op het gebied van beveiliging, waarbij vooral de veiligheid van sensoren en AI-systemen van cruciaal belang is.

Het gebruik van hypervisors kan helpen om een veilige isolatie te bieden tussen het automotive domein en het besturingssysteem van de gebruiker. Dit minimaliseert het risico van inbraken die zich verspreiden naar andere systemen van het voertuig. Hypervisors maken het mogelijk om verschillende onderdelen van de auto gescheiden te houden, wat de impact van mogelijke aanvallen vermindert. Een aanval op het ene systeem zal niet automatisch de controle over andere kritieke systemen verkrijgen, zoals bijvoorbeeld het remsysteem of de navigatie.

Een van de meest zorgwekkende aanvalsmethoden op autonome voertuigen betreft de manipulatie van LiDAR- en camerasensoren. In 2017 toonde een team van OnBoard Security (nu onderdeel van Qualcomm Technologies) aan hoe gemakkelijk sensoren konden worden misleid. Zo kan een LiDAR-sensor worden verward door het sturen van een signaal vanuit een andere positie, wat leidt tot valse echo's en een vertekend beeld van de afstand tot objecten. Dit kan ervoor zorgen dat objecten dichterbij of verder weg lijken dan ze werkelijk zijn, wat gevaarlijke gevolgen kan hebben, zoals het verkeerd inschatten van een noodsituatie en het onterecht activeren van noodremmen.

Een uitbreiding van deze techniek is het creëren van nep-objecten. Door het dupliceren van LiDAR-signalen kunnen virtuele objecten worden gecreëerd op willekeurige plaatsen, wat de perceptie van de omgeving door het autonome voertuig verder verstoort. Daarnaast kunnen camera’s worden verblind door fel licht, wat de beelden overbelicht en voor de systemen van het voertuig onleesbaar maakt. In sommige gevallen kan de camera permanent beschadigd raken en nooit meer correct functioneren, waardoor het voertuig blind wordt voor zijn omgeving.

De OnBoard Security-onderzoekers werkten zowel aan software- als hardwaremaatregelen om de weerbaarheid van sensoren tegen deze aanvallen te verbeteren. Hun werk heeft als doel de veiligheid van autonome voertuigen te vergroten door potentiële kwetsbaarheden te identificeren en automobielfabrikanten in staat te stellen robuustere systemen te ontwikkelen. Dit is van cruciaal belang voor het voorkomen van levensbedreigende situaties die kunnen ontstaan door mislukte of gemanipuleerde sensordata.

Naast de technologische vooruitgangen is het belangrijk te begrijpen hoe kunstmatige intelligentie (AI) de basis vormt voor de werking van autonome voertuigen. AI is in staat om te leren en problemen op te lossen op een manier die door mensen als "intelligent" wordt beschouwd, maar in wezen zijn deze systemen slechts geavanceerde berekeningen die ons begrip van menselijke cognitie nabootsen. De geschiedenis van AI gaat terug tot het midden van de twintigste eeuw, toen pioniers als Alan Turing de theoretische basis legden voor wat we vandaag de dag beschouwen als kunstmatige intelligentie.

AI in autonome voertuigen kan in verschillende vormen worden ingedeeld. Zo zijn er bijvoorbeeld reactieve machines die uitsluitend reageren op actuele inputs zonder gebruik te maken van eerdere ervaringen, terwijl meer geavanceerde systemen in staat zijn om historische gegevens te gebruiken om toekomstige beslissingen te nemen. De ontwikkeling van zelfrijdende auto's vereist een verschuiving naar systemen die in staat zijn om objecten over tijd te volgen, zoals de snelheid en richting van andere voertuigen, en deze informatie te integreren in hun besluitvorming.

Toch is AI in de context van autonome voertuigen nog verre van perfect. De technologie van beperkte geheugen AI, die momenteel gebruikt wordt door veel zelfrijdende voertuigen, heeft aanzienlijke beperkingen. Bijvoorbeeld, het is in staat om alleen objecten te herkennen en ermee om te gaan die binnen een vooraf gedefinieerd kader van scenario's passen. In veel gevallen missen AI-systemen de complexiteit van menselijke interactie en de mogelijkheid om onvoorziene situaties correct te interpreteren. Dit legt de nadruk op de voortdurende noodzaak voor onderzoek en verbetering.

Naast de technologische verbeteringen moeten we ons ook bewust zijn van de ethische overwegingen en de potentiële risico's die verbonden zijn aan de volledige autonomie van voertuigen. Moeten we echt systemen ontwikkelen die bewust zijn van zichzelf, zoals geschetst in de AI-ontwikkelingsstadia? Er zijn veel ethische implicaties van machines die meer leren dan we aanvankelijk hadden voorzien, en sommige van deze vragen kunnen pas volledig worden beantwoord wanneer de technologie daadwerkelijk gemeengoed is geworden.

Tot slot blijft de discussie over wat "intelligentie" betekent in de context van AI van groot belang. Hoewel we vaak spreken van machines die "intelligent" zijn, blijft de vraag bestaan of ze werkelijk in staat zijn tot het begrijpen van hun omgeving zoals mensen dat kunnen. In ieder geval moet er voortdurend aandacht zijn voor de beveiliging van deze systemen en het waarborgen van de betrouwbaarheid van sensoren die essentieel zijn voor de veilige werking van autonome voertuigen.

Hoe de kracht van GPU’s autonome voertuigen aandrijft

De evolutie van autonome voertuigen is in de afgelopen jaren enorm versneld, mede dankzij de enorme hoeveelheden gegevens die door deze voertuigen worden gegenereerd en verwerkt. In het hart van deze technologische vooruitgang ligt de behoefte aan krachtige rekenkracht, en hier komen GPU’s (Graphics Processing Units) in beeld. Deze speciale rekenunits hebben zich bewezen als essentieel voor de werking van autonome voertuigen, doordat ze in staat zijn om gigantische hoeveelheden data in real time te verwerken, wat van cruciaal belang is voor de veiligheid en efficiëntie van deze systemen.

Een van de belangrijkste uitdagingen in de ontwikkeling van autonome voertuigen is de immense hoeveelheid data die door de verschillende sensoren van de voertuigen wordt verzameld. Denk hierbij aan camera’s, LiDAR (Light Detection and Ranging), radar en andere sensoren die continu gegevens verstrekken over de omgeving van het voertuig. Een enkel voertuig kan tot wel 1 terabyte (TB) data per uur genereren, wat snel oploopt tot petabytes aan gegevens voor een gehele vloot. Dit vereist niet alleen een enorme opslagcapaciteit, maar ook een uiterst krachtige verwerking van deze data. NVIDIA, een van de pioniers op het gebied van kunstmatige intelligentie en dataverwerking, heeft onlangs een systeem geïntroduceerd dat de trainings- en verwerkingsduur van autonome voertuigen drastisch vermindert. Taken die voorheen 25 dagen in beslag namen, kunnen nu in minder dan twee minuten worden uitgevoerd, wat een gigantische sprong voorwaarts betekent in de optimalisatie van rij-algoritmes.

GPU’s spelen hierbij een cruciale rol. In tegenstelling tot traditionele CPU’s (Central Processing Units), die geoptimaliseerd zijn voor sequentiële taken, zijn GPU’s ontworpen om duizenden, zo niet miljoenen, berekeningen tegelijkertijd uit te voeren. Dit maakt ze uitermate geschikt voor taken zoals objectherkenning, padplanning en sensorenfusie. De complexiteit van het besturen van een autonoom voertuig vereist een snelheid en precisie die alleen mogelijk is met parallelle verwerking van data. GPU’s kunnen meerdere taken tegelijk uitvoeren, zoals het verwerken van beelden van camera’s, radar en LiDAR, en het tegelijkertijd uitvoeren van complexe wiskundige berekeningen die nodig zijn voor real-time beslissingen. Deze verwerkingskracht is essentieel voor het nemen van snelle en accurate beslissingen, zoals het herkennen van obstakels of het aanpassen van de snelheid van het voertuig in verkeerssituaties.

Naast de mogelijkheid om grote hoeveelheden data parallel te verwerken, zijn GPU’s ook geoptimaliseerd voor deep learning en kunstmatige intelligentie. In autonome voertuigen zijn deep learning-algoritmes van vitaal belang voor het trainen van neurale netwerken die het voertuig in staat stellen zijn omgeving te begrijpen en daarop te reageren. GPU’s kunnen deze deep learning-taken vele malen sneller uitvoeren dan CPU’s, doordat ze matrix- en vectorbewerkingen, de kerncomponenten van machine learning-modellen, efficiënter kunnen verwerken. Dit stelt autonome voertuigen in staat om sneller te leren van de gegevens die ze verzamelen en zich aan te passen aan nieuwe rijomstandigheden.

Toch zijn er ook nadelen aan het gebruik van GPU’s in autonome voertuigen. Ten eerste verbruiken GPU’s veel meer energie dan CPU’s, wat een probleem kan zijn in elektrische voertuigen, waar energie-efficiëntie van groot belang is om de batterijduur te optimaliseren. Ook de kosten en complexiteit van het integreren van GPU’s in autonome systemen kunnen aanzienlijke obstakels vormen. Het vereist gespecialiseerde hardware en software, wat de kosten van deze technologie verhoogt. Daarnaast genereren GPU’s veel warmte, waardoor er geavanceerde koelsystemen nodig zijn, wat wederom bijdraagt aan de kosten en complexiteit van het systeem. Niet te vergeten is dat GPU’s, hoewel ze uitstekend zijn voor parallelle verwerking, minder geschikt zijn voor algemene rekentaken, zoals die waarvoor CPU’s vaak worden gebruikt.

Toch is de vooruitgang die dankzij GPU’s mogelijk wordt gemaakt onmiskenbaar. Ze stellen autonome voertuigen in staat om snel, veilig en effectief te reageren op de complexe en dynamische omgevingen waarin ze zich bevinden. De verwerkingskracht die GPU’s bieden, maakt het mogelijk om de grenzen van wat mogelijk is met autonome voertuigen steeds verder te verleggen.

Het is essentieel om te begrijpen dat de ontwikkeling van autonome voertuigen niet alleen draait om de snelheid van verwerkingssystemen, maar ook om de kwaliteit van de data die door de voertuigen wordt verzameld. Het verbeteren van sensoren en het verfijnen van algoritmes zijn net zo belangrijk als de rekenkracht van de hardware zelf. Deze drie factoren moeten samenkomen om veilige en efficiënte autonome voertuigen mogelijk te maken die in staat zijn om in de meest complexe situaties zelf beslissingen te nemen. De integratie van GPU’s is slechts een stap in de richting van volledig autonome voertuigen, maar zonder deze technologie zouden we niet in staat zijn om de enorme hoeveelheden data die nodig zijn voor real-time besluitvorming efficiënt te verwerken.