De keuze van het substraat is een fundamentele beslissing in de MEMS-technologie, vooral wanneer het gaat om toepassingen in het hoogfrequente bereik zoals microgolven en radiofrequentie (RF). Een substraat speelt een cruciale rol in de prestaties van de MEMS-structuur, omdat het de elektrische en mechanische eigenschappen van het uiteindelijke apparaat beïnvloedt. De belangrijkste overwegingen bij het selecteren van een substraat voor RF-toepassingen omvatten factoren zoals de dikte, de orientatie van de kristallen, de weerstand, de verliesfactor en de manier van fabricage.

In de context van hoogfrequente toepassingen zijn materialen zoals keramiek, alumina, glas, FR-4 en Rogers algemeen in gebruik. Deze materialen bieden verschillende voordelen afhankelijk van de specifieke eisen van het ontwerp. Bijvoorbeeld, glas, dat rijk is aan natriumionen, wordt vaak gebruikt in sensoren zoals drukmeters en micro-heaters. Het heeft een bijna nul verliesfactor, maar wordt geassocieerd met nadelen zoals lage mechanische sterkte en breekbaarheid. Glassubstraten, hoewel ze effectief kunnen zijn in RF-toepassingen, vereisen een nauwkeurige etch-proces vanwege de kans op onregelmatigheden en slechte hechting van dunne films.

Er is echter steeds meer aandacht voor halfgeleiders zoals silicium (Si) en galliumarsenide (GaAs) in MEMS-toepassingen. Deze materialen zijn niet zo effectief als glas of alumina in termen van het verlagen van de verliesfactor, maar ze bieden andere voordelen, zoals de mogelijkheid voor geavanceerde microbewerkingen en de fabricage van complexe driedimensionale structuren. Bovendien kan het aanbrengen van een dikke bufferlaag op een halfgeleider-substraat de verliezen bij hoogfrequente toepassingen aanzienlijk verminderen, waardoor deze materialen een belangrijke rol kunnen spelen, ondanks hun intrinsieke nadelen.

Naast de intrinsieke eigenschappen van het substraat, zoals de dielektrische constante, de verliesfactor (tanδ), en de thermische geleidbaarheid, moeten ook factoren zoals de concentratie van dopanten en de gebruikte groei- of fabricagemethode worden overwogen. Deze parameters kunnen niet alleen de elektrische prestaties beïnvloeden, maar ook de mechanische stabiliteit van het substraat. Een substraat dat bijvoorbeeld gevoelig is voor vervorming of dislocaties kan de prestaties van het uiteindelijke MEMS-apparaat sterk beïnvloeden, vooral bij het werken met RF-signalen.

In de praktijk worden verschillende technieken toegepast om de nadelen van een bepaald substraat te verminderen. Bijvoorbeeld, het gebruik van een isolatielaag van oxide of nitride kan helpen bij het verminderen van signaalverlies door de vorming van een metaal-semiconductor-junctie te voorkomen en de compressieve en trekkracht te balanceren. Dit is een veelgebruikte techniek in de CMOS-fabricage voor RF-toepassingen, waarbij een hoge-resistieve siliciumschijf met een isolerende laag wordt gebruikt om signaalverlies drastisch te verminderen. Bij het gebruik van een bufferlaag kan het verlies verder worden gereduceerd, wat een aanzienlijke verbetering betekent voor de efficiëntie van de transmissielijnen.

Er zijn twee primaire benaderingen voor micromachining in MEMS-technologie: bulk micromachining en oppervlaktetechnieken. Bulk micromachining heeft als voordeel dat het in staat is om bulkmateriaal uit het substraat te verwijderen, wat de oppervlakgolven en lekkage-effecten vermindert. Dit maakt het mogelijk om structuren te realiseren die geschikt zijn voor zeer hoge frequenties, tot zelfs het W-bandbereik (75–110 GHz). Het is met name nuttig voor het realiseren van geïntegreerde antennes of hoog-Q-caviteiten. Aan de andere kant is oppervlaktetechniek meer geschikt voor het realiseren van complexe geometrieën, zoals RF-switches of inductiestructuren binnen geïntegreerde schakelingen. Dit proces maakt het mogelijk om structuren te maken op het oppervlak van een substraat, in plaats van in het substraat zelf, wat extra flexibiliteit biedt bij het ontwerpen van geavanceerde MEMS-apparaten.

Naast de keuze van het substraat en de micromachiningtechnieken, is het ook van belang de juiste chemische etsmiddelen te kiezen voor de verwerking van de substraten. Bij siliconenwafer wordt vaak KOH (kaliumhydroxide) gebruikt voor anisotrope etching, die zorgt voor een scherpe etsing en een gecontroleerde diepte. Deze techniek wordt veelvuldig toegepast in MEMS-technologie vanwege de relatief lage schadelijke effecten in vergelijking met andere chemische stoffen. Het gebruik van KOH voor het etsen van siliconen zorgt voor een trapeziumvormige profiel met een zijwandhoek van ongeveer 54,7°, wat gunstig is voor de meeste MEMS-toepassingen.

De afwegingen bij het kiezen van het juiste substraat voor een specifiek MEMS-apparaat zijn dus complex en vereisen een gedetailleerde analyse van de technologische eisen en de eigenschappen van het substraat. Het is niet alleen de keuze van het materiaal die bepalend is, maar ook de fabricagemethode en de verwerkingstechnieken, die allemaal van invloed kunnen zijn op de uiteindelijke prestaties van het apparaat.

Bij het selecteren van een substraat moeten ingenieurs ook rekening houden met de lange-termijn stabiliteit van het materiaal, vooral in RF-toepassingen. Factoren zoals thermische expansiecoëfficiënt (TCE), thermische geleidbaarheid en de mogelijkheid om bij extreme temperaturen goed te functioneren zijn essentieel. Een goed gekozen substraat kan niet alleen bijdragen aan het verbeteren van de prestaties, maar ook de levensduur en betrouwbaarheid van het apparaat verhogen.

Hoe worden micro-apparaten vervaardigd en verpakt?

De fabricage en verpakking van micro-apparaten is een uiterst complexe en nauwkeurige taak die zowel geavanceerde technologieën als innovaties vereist. Het proces omvat meerdere stadia, beginnend met het ontwerp en de fabricage van de microcomponenten, gevolgd door de assemblage en de uiteindelijke verpakking van het apparaat. Elk van deze fasen vereist een zorgvuldige afstemming van technologieën om te zorgen voor de functionaliteit en duurzaamheid van het eindproduct.

Bij de fabricage van micro-apparaten komt veel precisie kijken, vooral wanneer het gaat om de productie van kleine, geavanceerde onderdelen, zoals die in MEMS (Micro-Electro-Mechanical Systems) of micro-elektronica. Het begint met het selecteren van het juiste materiaal, vaak silicium, dat als basis dient voor het creëren van de microstructuren. Door middel van processen zoals lithografie, etsen en depositie worden de verschillende componenten op een wafer aangebracht. Het is essentieel dat deze processen met uiterste nauwkeurigheid worden uitgevoerd, aangezien zelfs de kleinste afwijking in afmetingen de prestaties van het apparaat kan beïnvloeden.

Nadat de microcomponenten zijn vervaardigd, volgt de assemblage. Dit proces kan verschillende technieken omvatten, afhankelijk van de specifieke eisen van het apparaat. In veel gevallen wordt een combinatie van flip-chiptechnologie, wire bonding en solderen gebruikt om de microcomponenten met elkaar te verbinden en de nodige elektrische verbindingen tot stand te brengen. De keuze van de verbindingsmethode is afhankelijk van factoren zoals de gewenste prestaties, de thermische stabiliteit en de kosten.

De verpakking van micro-apparaten is een cruciale stap in het proces, die niet alleen dient om het apparaat fysiek te beschermen, maar ook om zijn prestaties te optimaliseren. In MEMS-apparaten bijvoorbeeld moet de verpakking zodanig worden ontworpen dat deze zowel mechanische bescherming biedt als het mogelijk maakt om de werking van de sensoren en actuatoren binnenin het apparaat niet te verstoren. De verpakking kan bijvoorbeeld voorzien zijn van een opening of een membraan die de werking van een druk- of versnellingssensor mogelijk maakt zonder de gevoeligheid te verminderen.

Een van de belangrijke aspecten in de verpakking van MEMS is het "delidding" proces. Hierbij wordt de bovenste beschermlaag van de verpakking verwijderd om toegang te geven tot de interne componenten. Dit proces moet zorgvuldig worden uitgevoerd om schade aan de delicate interne structuren te voorkomen. Het verwijderen van de bovenste laag kan verder worden geoptimaliseerd door gebruik te maken van geavanceerde technieken zoals thermische of mechanische ontlading. Dit zorgt ervoor dat de integriteit van de microcomponenten behouden blijft, zelfs wanneer ze aan externe invloeden worden blootgesteld.

Na de assemblage en verpakking worden de apparaten grondig getest om hun prestaties te waarborgen. Dit omvat zowel de elektrische als de mechanische tests, afhankelijk van het type apparaat. Hierbij worden parameters zoals signaalsterkte, stabiliteit onder verschillende omstandigheden en thermische prestaties gecontroleerd. Voor MEMS-apparaten wordt bovendien vaak de invloed van de verpakking op de prestaties onderzocht, omdat het ontwerp van de verpakking direct van invloed kan zijn op de werking van de sensoren en actuatoren.

Naast de traditionele technieken voor assemblage en verpakking, zijn er nieuwe, innovatieve benaderingen die zich langzaam maar zeker doorzetten. Zo wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar de integratie van micro-apparaten in flexibele elektronica en op stoffen substraten, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor de toepassingen van MEMS. Ook wordt er steeds meer gebruik gemaakt van geavanceerde materialen zoals piezo-elektrische of ferroelectrische materialen, die in staat zijn om elektrische ladingen te genereren door middel van mechanische vervorming, wat de gevoeligheid en prestaties van sensoren verder verbetert.

Hoewel de technologie achter de fabricage en verpakking van micro-apparaten zich voortdurend blijft ontwikkelen, blijft de essentie van het proces hetzelfde: het creëren van betrouwbare, efficiënte en nauwkeurige apparaten die voldoen aan de steeds strengere eisen van de moderne technologie. De voortdurende innovaties in materialen, fabricagemethoden en verpakkingsstrategieën zullen de prestaties van toekomstige micro-apparaten blijven verbeteren en nieuwe toepassingen mogelijk maken.

Het is belangrijk te begrijpen dat de fabricage en verpakking van micro-apparaten niet alleen een technische uitdaging is, maar ook een economische. De kosten van geavanceerde fabricageprocessen en de benodigde precisie kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de uiteindelijke prijs van het apparaat. Daarom moeten fabrikanten niet alleen gericht zijn op het verbeteren van de prestaties, maar ook op het optimaliseren van de productiekosten en het waarborgen van de haalbaarheid van grootschalige productie.

Hoe Kies je het Juiste Type Wafer voor MEMS Technologie?

De productie van siliciumwafers omvat verschillende complexe stappen die essentieel zijn voor het realiseren van de gewenste specificaties voor diverse toepassingen, zoals opto-elektronica, MEMS (Micro-Electro-Mechanical Systems), CMOS, en sensoren. Siliconen ingots worden gesneden en verder gepolijst om de gewenste dikte te bereiken, wat het begin is van het proces van waferverwerking. Deze verwerking varieert afhankelijk van het specifieke gebruik van de wafer en de toepassing waarin deze wordt ingezet. De keuze van het type siliciumwafer is cruciaal voor de prestaties van het eindproduct, en deze keuze is afhankelijk van verschillende factoren zoals de elektrische en mechanische eigenschappen van het materiaal.

Siliconen wafers worden doorgaans vervaardigd met behulp van twee primaire technieken: de Czochralski (CZ) techniek en de Float-Zone (FZ) techniek. De CZ-methode wordt meestal gebruikt voor het vervaardigen van wafers voor CMOS-technologieën, omdat het een uitstekende controle over de groeisnelheid biedt. De FZ-techniek daarentegen is geschikt voor het produceren van hoogresistieve siliciumwafers, die noodzakelijk zijn voor toepassingen in radiofrequentie (RF) en andere toepassingen die gevoelig zijn voor lage verliezen in het substraat.

In de context van MEMS-technologie, wordt silicon vaak gekozen vanwege de mogelijkheid om zowel actieve als passieve componenten van sensoren of transducers op één platform te integreren. Dit maakt het mogelijk om MEMS-sensoren en de bijbehorende CMOS-interfaces of applicatie-specifieke geïntegreerde schakelingen (ASIC’s) monolithisch te integreren. Silicon biedt hiermee een gunstige basis voor de fabricage van dergelijke gecombineerde systemen.

De belangrijkste eigenschappen van een siliciumwafer zijn onder meer de grootte, de gladheid van het oppervlak, de kromming, de totale afwijking van de dikte (TTV), en de weerstandswaarde van het materiaal. Deze parameters zijn niet alleen bepalend voor de technische kwaliteit van de wafer, maar ook voor de economische kant van het productieproces. Specifiek voor MEMS-toepassingen moet de kwaliteit van deze parameters bijzonder strak gecontroleerd worden, aangezien kleine afwijkingen in de dikte of de weerstandswaarden een significante impact kunnen hebben op de prestaties van de MEMS-sensoren.

Er bestaan verschillende typen wafers, afhankelijk van de specifieke vereisten van de toepassing. Dit zijn onder meer de standaard siliciumwafers met lage weerstand die vaak worden gebruikt voor CMOS-toepassingen, evenals gespecialiseerde wafers zoals hoogresistieve siliciumwafers (HRS), silicium op isolator wafers (SOI), en epitaxiale wafers (Epi). Elk van deze types heeft unieke eigenschappen die ze geschikt maken voor verschillende toepassingen binnen de MEMS-technologie.

Hoogresistieve Siliciumwafers (HRS)
Een van de belangrijkste uitdagingen bij het maken van hoge-frequentie schakelingen op silicium is de zogenaamde 'substratenruis' of 'cross-talk'. De keuze van de juiste resistiviteit van het substraat is essentieel, aangezien een te lage resistiviteit kan leiden tot ongewenste ruis die de prestaties van het apparaat beïnvloedt. Hoogresistieve siliciumwafers (met een resistiviteit tussen 1 kΩ-cm en 10 kΩ-cm) zijn geschikt voor toepassingen waarbij een hoge isolatie van het substraat essentieel is. Bij hogere frequenties wordt het effect van de substraatverliezen namelijk veel merkbaarder. De kwaliteit van de HRS-wafer wordt voornamelijk bepaald door de uniformiteit van de resistiviteit door de dikte van de wafer en de radiale uniformiteit tijdens het productieproces.

Silicium op Isolator (SOI) Wafers

Silicium op isolator (SOI) wafers worden vervaardigd door een proces van siliciumimplantatie met zuurstof (SIMOX), wafer bonding of de zone-melt-recrystallization (ZMR) techniek. Deze wafers worden vaak gebruikt voor opto-elektronische apparaten, RF- en microgolfapparaten, evenals voor toepassingen in de lucht- en ruimtevaart en andere industriële omgevingen waar hoge temperaturen en belasting vereist zijn. Het proces voor het maken van SOI-wafers omvat het opbrengen van een dunne oxide-laag op een siliciumwafer, die vervolgens wordt gebonden aan een andere wafer, waarna de wafers verder worden gepolijst en gezuiverd. SOI-wafers zijn bijzonder nuttig voor MEMS-sensoren die een hoge mate van isolatie vereisen tussen de actieve en passieve lagen van de sensor.

De keuze van het type wafer hangt sterk af van de specifieke eisen van de toepassing. Het is van groot belang om te begrijpen hoe de verschillende eigenschappen van de wafer, zoals de thermische geleidbaarheid, de mobiliteit van ladingsdragers, en de Poisson-ratio, van invloed zijn op de prestaties van het eindproduct. Deze eigenschappen bepalen niet alleen de effectiviteit van de wafer als substraat voor MEMS-technologie, maar ook de productie- en fabricagekosten.

In MEMS-toepassingen worden vaak wafers gebruikt met zeer strikte toleranties op vlak van dikte en afmetingen. Kleine afwijkingen in deze eigenschappen kunnen al leiden tot significante prestatieverschillen in de uiteindelijke sensor of het transducer systeem. Het kiezen van het juiste type wafer is daarom een belangrijke stap die directe invloed heeft op zowel de technische prestaties als de economische haalbaarheid van de productie.

Het begrijpen van de fundamentele eigenschappen van de wafer en de productieprocessen is essentieel voor iedereen die betrokken is bij de ontwikkeling van MEMS-technologie. Het is ook cruciaal om de invloed van de verschillende processtappen, zoals epitaxie, polijsten, en chemisch-mechanisch polijsten (CMP), op de uiteindelijke waferkwaliteit en de prestaties van het MEMS-apparaat goed te begrijpen. Het continue verbeteren van deze processen zal uiteindelijk de kwaliteit en efficiëntie van MEMS-producten verhogen.